H Ποιητική της ταπεινότητας

 Ένα από τα πράγματα που σιχαίνομαι απίστευτα, κυρίαρχο χαρακτηριστικό πολλών χριστιανικών πρακτικών, είναι η χυδαία έπαρση μέσω της απ-αξίας της ταπεινότητας. Πόσο αηδιαστική είναι η αυτή η ταπεινότητα που θέλει να αναδειχθεί πάνω από τις αξίες με το να εναντιώνεται τόσο έντονα στην αναγνώριση αυτών. Αυτή η υποκριτική αυτο-υποβάθμιση που όπως ακριβώς ο αντίποδας της η υβριστική έπαρση οδηγεί στην άρνηση της δικαιοσύνης, της αυτοαναγνώρισης, στην άρνηση τελικά να προσπαθεί ο άνθρωπος να γίνει καλύτερος γνωρίζοντας όμως ανά πάσα στιγμή ακριβώς ποιος είναι και που στέκεται.

 Δεν ξέρω αν τον αδικώ, αλλά οι δηλώσεις του ποιητή Ν.Χριστιανόπουλου στο πλαίσιο της βράβευσης του με το μεγάλο βραβείο γραμμάτων του 2011 μου φέραν στο νού ακριβώς τα παραπάνω καθώς αυτά που διαβάζω φαίνεται να 'τιμούν' απολύτως το επιλεγμένο ψευδώνυμο επίθετο του παρά τις επιδερμικές κόντρες που συχνά είχε ο ποιητής και με την εκκλησιαστική εξουσία. Χριστιανοπουλικότατα.

Ασχέτως λοιπόν με την βράβευση αυτή καθ' αυτή, για την οποία δεν έχω άποψη, όπως ούτε και για το έργο του ποιητή πέρα από το ότι δεν είναι του γούστου μου τα 5-10 ποιήματα του που έχω διαβάσει, δεν μπορώ να βλέπω δηλώσεις σαν :

«Το ότι απέρριψα το βραβείο ήταν για μένα μια πράξη ζωής. Oσοι με ξέρουν θα καταλάβουν γιατί δεν δέχτηκα το βραβείο» 

«Τα παιδιά της επιτροπής έκαναν καλά που με βράβευσαν αλλά δεν σκέφτηκαν να με ρωτήσουν αν το δέχομαι» 

"…. είχε δηλώσει στο ΑΠΕ «Ούτε θα εμφανιστώ ούτε θα απλώσω το χέρι για να το πάρω. Δεν θέλω ούτε τα βραβεία ούτε τα λεφτά τους». Επιμένω γιατί να μην λάβει αφού έτσι κι αλλιώς δέχεται να εμφανίζεται στις τιμητικές εκδηλώσεις που γίνονται για τον ίδιο. Μου επαναλαμβάνει ότι είναι πράξη ζωής και μου θυμίζει το κείμενο του, γραμμένο το 1979 με τίτλο «Εναντίον», όπου έγραφε «Είμαι εναντίον της κάθε τιμητικής διάκρισης απ' όπου και αν προέρχεται. Δεν υπάρχει πιο χυδαία φιλοδοξία από το να θέλουμε να ξεχωρίζουμε. Αυτό το απαίσιο "υπείροχον έμμεναι άλλων", που μας άφησαν οι αρχαίοι. Είμαι εναντίον των βραβείων γιατί μειώνουν την αξιοπρέπεια του ανθρώπου ...»

όπου μια πράξη άρνησης βράβευσης ανάγεται σε πράξη ζωής δηλαδή η απαξίωση της αντικειμενικότητας της βράβευσης και της αναγνώρισης του έργου ενός ανθρώπου, αναβαθμίζεται σε ένα πολύ ισχυρότερο αντι-βραβείο ώσαν η άρνηση να είναι έργο ζωής. Και αν είναι χυδαία φιλοδοξία κατά πως λέει ο ποιητής το να βραβευόμαστε το να αυτό-υψωνόμαστε μέσω της ταπεινότητας με την άρνηση του θετικού (του βραβείου) τι είναι ρωτώ.

Γιατί αν είναι απαίσιο το Ελληνικό 'υπείροχον έμμεναι άλλων', τότε η χριστιανοπουλικότατη αντιστροφή μιας αντικειμενικής αξίας και αναγνώρισης σε υποκειμενική απαξία τι είναι.

Γιατί αν μειώνει την αξιοπρέπεια του ανθρώπου η βράβευση της αξίας, η απαξίωση των αξιών, της αναγνώρισης και του ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ στην ευγενή άμιλλα που ωθεί τον άνθρωπο στην αποδελτίωση που οδηγεί; Προφανώς σε μια υποκριτική γλοιώδη κοινωνία όπου αυτός που υπερέχει κατηγορείται και που όλοι πιέζονται κάτω της μετριότητας με τον φόβο μην ξεχωρίσουν και φανούν απαίσιοι στα μάτια του ισοπεδωτή θεού της ερήμου και των χριστιανόπουλων του.

Μόνο και μόνο για αυτή την κατάφαση στις νεο-ελληνικές απαξίες της υποκειμενικότητας, αντιστροφής των πάντων και ισοπέδωσης το βραβείο σίγουρα του ανήκει.

Μερικά ποιήματα του εδώ με χαρακτηριστικό -εχοντας σαν πρότυπο τον Καβάφη- και δίνοντας μου και άλλους λόγους να μην συμπαθώ το έργο του αυτό

ΙΘΑΚΗ

Δὲν ξέρω ἂν ἔφυγα ἀπὸ συνέπεια
ἢ ἀπὸ ἀνάγκη νὰ ξεφύγω τὸν ἑαυτό μου,
τὴ στενὴ καὶ μικρόχαρη Ἰθάκη
μὲ τὰ χριστιανικά της σωματεῖα
καὶ τὴν ἀσφυχτική της ἠθική.
Πάντως, δὲν ἦταν λύση, ἦταν ἡμίμετρο.
Κι ἀπὸ τότε κυλιέμαι ἀπὸ δρόμο σὲ δρόμο
ἀποχτώντας πληγὲς κι ἐμπειρίες.
Οἱ φίλοι ποὺ ἀγάπησα ἔχουνε πιὰ χαθεῖ
κι ἔμεινα μόνος τρέμοντας μήπως μὲ δεῖ κανένας
ποὺ κάποτε τοῦ μίλησα γιὰ ἰδανικά…
Τώρα ἐπιστρέφω μὲ μίαν ὕποπτη προσπάθεια
νὰ φανῶ ἄψογος, ἀκέραιος, ἐπιστρέφω
κι εἶμαι, Θεέ μου, σὰν τὸν ἄσωτο ποὺ ἀφήνει
τὴν ἀλητεία, πικραμένος, καὶ γυρνάει
στὸν πατέρα τὸν καλόκαρδο, νὰ ζήσει
στοὺς κόλπους του μίαν ἀσωτία ἰδιωτική.
Τὸν Ποσειδῶνα μέσα μου τὸν φέρνω,
ποὺ μὲ κρατάει πάντα μακριά.
Μὰ κι ἂν ἀκόμα δυνηθῶ νὰ προσεγγίσω,
τάχα ἡ Ἰθάκη θὰ μοῦ βρεῖ τὴ λύση;

Και μια εκτενής συνέντευξη με τον ποιητή που ρίχνει παραπάνω φως στον χαρακτήρα του εδώ.

 Τέλος επειδή όσον αφορά την κριτική της ‘αξία’ της ταπεινότητας είμαστε όλοι παιδιά του Νίτσε αντιγράφω και άλλο ένα σχετικό κομμάτι από το ίντερνετ, ενισχυτικό της άποψης μου για να μην νομίζετε πως έχω μόνο εγώ το κόμπλεξ με τους ‘ταπεινούς’

Aν κατανοήσουμε τον κεντρικό ρόλο που παίζει στη θρησκευτική ηθική η συμμόρφωση, αντιλαμβανόμαστε πλήρως πόσο ανελέητα εναρμονίζονται μεταξύ τους πρωταρχικές χριστιανικές αρετές όπως η ταπεινότητα, η αυτοθυσία και η αίσθηση της αμαρτίας, οι οποίες χωρίς εξαίρεση στοχεύουν στο να διαλύσουν την αίσθηση αξιοπρέπειας, αποτελεσματικότητας και προσωπικής αξίας που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος. Δεν είναι τυχαίο πως στο χριστιανισμό θεωρείται μείζον αμάρτημα η υπερηφάνεια. Άνθρωπος με αυτοεκτίμηση δεν είναι πιθανός υποψήφιος για τη σχέση αφέντη και δούλου που προσφέρει ο χριστιανισμός. Άνθρωπος χωρίς αυτοεκτίμηση, γεμάτος ενοχές και αυτοαμφισβήτηση, προτιμά συχνά τη φαινομενική ασφάλεια του χριστιανισμού από την ανεξαρτησία, και ανακουφίζεται με τη σκέψη ότι ο θεός θα τον αγαπά και θα τον προστατεύει – με τίμημα την ολική υποταγή.