Κυριακή 22 Ιουλίου 2012

O J.M Greer για μια οικολογική πνευματικότητα

Δεν θυμάμαι αν το έχω αναφέρει ξανά αλλά ένα απο τα φαινόμενα που πραγματικά με εξοργίζει είναι ο mainstream μυστικισμός, ή εσωτερισμός ή όπως αλλιώς θέλετε ονομάστε το φαινόμενο, των τελευταίων 50 ετών. Φυσικά και υπάρχουν εξαιρέσεις, φυσικά και υπάρχουν και μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο διαμάντια αλλά σε γενικές γραμμές και γι’ αυτό χρησιμοποιώ και το όρο mainstream, οι ιδέες, τα βιβλία, οι “δάσκαλοι” και οι πρακτικές που περνάνε αυτό το διάστημα στο πλατύ κοινό για κατανάλωση είναι όχι μόνο για τα μπάζα, όχι μόνο δεν έχουν σχέση με βασικές αρχές και πρακτικές των αντίστοιχων παραδοσιακών κλάδων ή σχολών αλλά συνήθως πρεσβεύουν και τα εντελώς αντίθετα καταστρέφοντας πολλούς ανθρώπους που είχαν την τάση και όλη την καλή θέληση να ασχοληθούν με την μεταφυσική.

Τρανταχτά παραδείγματα είναι η ευκολία, η ταχύτητα το θεαματικό ή υπερανθρώπινο η έλλειψη ορίων και ο ατομικιστικός υποκειμενισμός που όλα μαζί ή σε συνδιασμούς διαπνέουν τα περισσότερα τέτοια σύγχρονα έργα, σε προφανή αντίθεση με βασικές αρχές όλων των κλασσικών μυστικιστικών σχολών, και παραδόσεων συμπεριλαμβανομένων και των εσωτερικών αρχών που διέπουν τις περισσότερες φυσικές θρησκείες οι οποίες στους δύσκολους καιρούς σε μεγάλο βαθμό τροφοδότησαν με τις σχετικές ιδέες και αρχές τις μυστικιστικές σχολές και την σκέψη αυτών που ασχολήθηκαν με την μεταφυσική ή τον εσωτερισμό ή όπως αλλιώς θέλετε ονομάστε το φαινόμενο.

Ζώντας στον αστερισμό της ευκολίας και της κατανάλωσης τα σχετικά έργα που φτάνουν στο πλατύ κοινό διέπονται ακριβώς από αυτό το πνεύμα των καιρών και με λίγη σάλτσα από πραγματικό μυστικισμό πακετάρουν με μαρκετίστικους τρόπους , διαστρεβλωμένες ιδέες και πρακτικές πουλώντας φύκια για μεταξωτές κορδέλες σε όποιον ανυποψίαστο, απαίδευτο πέσει στα αρπακτικά τους νύχια - καθώς τα χρήματα που αλλάζουν χέρια στην όλη διαδικασία είναι συνήθως και αρκετά -. Για να καταλάβετε καλύτερα τι εννοώ να αναφέρω ως πιο πρόσφατα τέτοια προϊόντα τα βιβλία, μεθόδους και δασκάλους που λίγο πολύ υποστηρίζουν πως το σύμπαν υπακούει την θέληση μας - του καθενός προσωπικά - και πως ο νούς μας είναι αυτός που καθορίζει την πραγματικότητα οπότε δεν έχουμε να κάνουμε τίποτα παραπάνω απο το να οραματιστούμε τι θέλουμε, να συντονίσουμε τον κόσμο με το μυαλό μας και το σύμπαν θα συνωμοτήσει ώστε να εκπληρώσει τις επιθυμίες μας. Λες και το σύμπαν είναι το προσωπικό λυχνάρι του αλαντίν για τον κάθε κακομαθημένο με ψυχολογικά προβλήματα σύγχρονο άνθρωπο που συνήθως θα ζητάει χρήματα, σεξ ή εξουσία πάνω στους άλλους.

Δεν θα επεκταθώ καθώς οι παρόμοιες περιπτώσεις από τον Καστανέντα διαμέσου ουράνιων προφητειών μέχρι και τις συνωμοσίες του σύμπαντος είναι πολλές αλλά ελπίζω να καταλαβαίνετε τι εννοώ.

Έχοντας προσωπικά αυτή την στάση απέναντι στο φαινόμενο χάρηκα αρκετά όταν διάβασα το νέο βιβλιαράκι του J.M.Greer του οποίο το έργο έχω διαφημίσει και στο παρελθόν και ο οποίος είναι ένας συγγραφέας ας πούμε εκλαικευμένης μεταφυσικής τον οποίο συμπαθώ πολύ καθώς έχει το προνόμιο να λέει με πολύ απλά λόγια βασικές αλήθειες και ταυτόχρονα να θέτει κάποια πράγματα υπό το σωστό πρίσμα εξέτασης (η απλά με βρίσκει σύμφωνο καθώς είναι και αυτός πολυθειστής). Χάρηκα λοιπόν, και εδώ θα γυρίσουμε στην βιβλιοπαρουσίαση που ήθελα να κάνω ξεκινώντας να γράφω, διαβάζοντας το πολύ σύντομο Mystery Teachings from the Living Earth: An Introduction to Spiritual Ecology γιατί βασικά ο Greer καταπιάνεται με ττο να αντικρούσει αυτό το zeitgeist που επικρατεί σήμερα σε σχέση με τον μυστικισμό, τις μυστικές σχολές και το τι αυτές πρεσβεύουν ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει με μια δική του μέθοδο βασικές αρχές που διέπουν αν όχι όλες τις περισσότερες παραδοσιακές τέτοιες σχολές σκέψης (ή και θρησκείες όπως ανέφερα παραπάνω).



Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο ο συγγραφέας με σαφέστατη επιρροή από το Κυμβάλιο προχωράει σε μια δική του παρουσίαση των 7 βασικών αρχών των “μυστικών διδασκαλιών”. Η πρωτοτυπία του βρίσκεται και με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο στο ότι επανατοποθετεί ή αν θέλετε επαναφέρει αυτές τις 7 αρχές στην πηγή δηλαδή στην φύση, εξ’ ού και ο υπότιτλος του έργου “spiritual ecology”, και τις παρουσιάζει με πολύ κατανοητό τρόπο και με ορολογία και παραδείγματα απο την επιστήμη της οικολογίας η οποία ο συγγραφέας ορθώς θεωρεί πως είναι ο σύγχρονος τρόπος σκέψης που μπορεί να μας οδηγήσει στην κατανόηση βαθύτερων εννοιών όπως στο παρελθόν ήταν για την εποχή της η ψυχολογία κτλ.

Έτσι για τον Greer οί 7 βασικές αρχές ή νόμοι είναι οι παρακάτω τους οποίους αναλύει στο πρώτο μέρος του βιβλίου δίνοντας για τον καθένα το φυσικό παράδειγμα, μετά κάποια στην ανθρώπινη καθημερινότητα ενώ ταυτόχρονα κριτικάρει τις mainstream απόψεις που ανέφερα στην αρχή και τελειώνει με μια μικρή άσκηση διαλογισμού πάνω στον νόμο. Διαλέγω λοιπόν κάποια μικρά αποσπάσματα να μεταφράσω για τον καθένα ώστε να γίνει κατανοητό τι εννοεί ο συγγραφέας



Ο Νόμος της ολότητας (the law of wholeness

“Οτιδήποτε υπάρχει είναι μέρος ενός ολόκληρου συστήματος και η ύπαρξη του βασίζεται στην υγεία του όλου. Ευδοκιμεί μόνο εάν το σύνολο ευδοκιμεί και δεν μπορεί να βλάψει το σύνολο χωρίς να βλάψει τον εαυτό του.”




Ο Νόμος της ροής (the law of flow)

“Η συσσώρευση είναι αύξηση χωρίς ροή και όταν αυτή εμφανίζεται σε ένα φυσικό σύστημα δείχνει πως οι ροές αυτού του συστήματος έχουν αρχίσει να μην λειτουργούν”

“Οτιδήποτε υπάρχει δημιουργείται και συντηρείται από ροές ύλης, ενέργειας και πληροφορίας που προέρχονται απο το όλον σύστημα στο οποίο ανήκει και επιστρέφουν σε αυτό. Η συμμετοχή σε αυτές τις ροές χωρίς να τις επηρεάζουμε φέρνει υγεία και ολοκλήρωση, ενώ το μπλοκάρισμα τους σε μια προσπάθεια να μετατραπούν οι ροές σε συσσώρευση φέρνει δυστυχία και δυσλειτουργία στο όλο σύστημα και σε όλα μέρη του.”

“Αυτό που δέχομαι απο το σύμπαν μετριέται σε σχέση με αυτο που δίνω σε αυτό” 




Ο Νόμος της ισορροπίας (the law of balance)

“Η Ισορροπία δεν είναι ακινησία, αλλά ένας χορός συνεχών προσαρμογών γύρω απο ένα κοινό κέντρο”.

“Είναι βασικό να θυμόμαστε πως πολλές απο τις πιο σημαντικές εξισορροπητικές διαδικασίες στον κόσμο κινούνται πολύ πιο αργά απο τον ρυθμό που έχουν συνηθίσει οι άνθρωποι να αντιλαμβάνονται Έτσι συχνά οι άνθρωποι πιστεύουν πως μια κίνηση προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση είναι ένα μόνιμο γεγονός ενώ δεν είναι παρά μια αργή τοξωτή κίνηση μιας εξισορροπητικής διαδικασίας η οποία θα αναστρέψει τον εαυτό της (η κίνηση) όταν έρθει ο καιρός”

“Ότι υπάρχει, μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει μόνο όταν είναι σε ισορροπία με τον εαυτό του, με τα άλλα πράγματα, και με το όλον σύστημα του οποίου είναι μέρος. Αυτή η ισορροπία δεν βρίσκεται πηγαίνοντας στα άκρα ούτε στην ακινησία ενός στατικού σημείου. Δημιουργείται με αυτοδιορθωτικές κινήσεις σε οποιαδήποτε πλευρά ενός κέντρου,”


 Ο Νόμος των ορίων (the law of limits)

“Η ομορφιά γεννιέται όταν μια ροή ενέργειας συναντά σταθερά όρια. Όσο πιο τέλεια είναι η αποδοχή εκ μέρους της αυτών των ορίων τόσο μεγαλύτερη και η ομορφιά”

“Η δύναμη γεννιεται όταν μια ροή ενέργειας συναντά σταθερά όρια. Όσο πιο στενό είναι το πέρασμα για απόδραση που αφήνουν αυτά τα όρια τόσο μεγαλύτερη θα γίνει και η δύναμη”

“Οτιδήποτε υπάρχει είναι υπόλογο σε όρια τα οποία υψώνονται απο την ίδια του την φύση, από την φύση του όλου συστήματος στο οποίο είναι μέρος και απο την φύση της ίδιας της ύπαρξης καθεαυτής. Αυτά τα όρια είναι τόσο αναγκαία όσο είναι και αναπόδραστα και παρέχουν το θεμέλιο για όλη την ομορφιά και δύναμη που κάθε ξεχωριστό όν μπορεί να εκδηλώσει”

“Τίποτα δεν μπορεί να εκδηλωθεί παρά όταν γίνεται πεπερασμένο, άρα δεχόμενο όρια.”



Ο Νόμος του αιτίου και του αποτελέσματος (the law of cause and effect)

“Οτιδήποτε υπάρχει είναι το αποτέλεσμα αιτίων μέσα στο όλο σύστημα του οποίου το κάθε πράγμα είναι μέρος και το κάθετι με την σειρά του γίνεται το αίτιο αποτελεσμάτων αλλού μέσα στο όλο σύστημα. Σε αυτή την λειτουργία των αιτίων και αποτελεσμάτων, πρέπει πάντα να υπάρχει μια ομοιότητα είδους μεταξύ ενός αποτελέσματος και τουλάχιστον ενός απο τα αίτια του όπως ακριβώς πρέπει να υπάρχει μια ομοιότητα τάξης-μεγέθους μεταξύ ενός αποτελέσματος και του συνόλου των αιτίων που το δημιούργησαν.”



Ο Νόμος των πεδίων/επιπέδων (the law of Planes)

“Η διαφοροποίηση μεταξύ του ενός πεδίου απο το άλλο δεν εμποδίζει πράγματα απο διαφορετικά επίπεδα να υπάρχουν στον ίδιο τόπο και χρόνο και να αλληλοεπηρεάζονται.”

“Κάθε τι που υπάρχει, υπάρχει και λειτουργεί σε κάποιο απο τα πολλά επίπεδα της ύπαρξης ή αποτελείται από πράγματα που ανήκουν σε περισσότερα του ενός πεδίου και λειτουργούν όλα μαζί σαν ένα πλήρες σύστημα. Αυτά τα πεδία είναι ξεχωριστά, όχι συνεχή, και το πέρασμα των επηροών από το ένα στο άλλο μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο υπο προυποθέσεις που ορίζονται απο την σχέση των πεδίων που συμμετέχουν.”



Ο Νόμος της εξέλιξης (the law of evolution)

“Όλα τα όντα είναι εξίσου εξελιγμένα”

“Ο πραγματικός σκοπός της εξέλιξης είναι η αύξηση της ποικιλότητας, και όχι η πρόοδος πάνω σε μια προκαθορισμένη σχεδιαστική γραμμή.”

“Αυτό που πρέπει να κατανοήσουμε είναι πως η εξέλιξη δεν είναι ένα εισητήριο για ένα τέλος πέρα απο όρια και νόμους, αλλά όπως κάθε διαδικασία της δημιουργίας ξεπερνά κάποια όρια αποδεχόμενη άλλα, κερδίζει κάποιους στόχους, παρατώντας άλλες προοπτικές, επιτυγχάνει την ομορφιά και την δύναμη μέσα απο μια αρμονική σχέση με τα εξωτερικά και εσωτερικά της όρια και ανταποκρίνεται στις συνθήκες που τίθενται από το όλο σύστημα στο οποίο λαμβάνει χώρα.”

“Δεν είναι δυνατόν για το άτομο να ξεπεράσει τα όρια της κοινής ανθρώπινης ύπαρξης σε μια ζωή ούτε μπορούμε να περιμένουμε ένα ξαφνικό εξελικτικό άλμα σε κάποιο άμεσο χρόνο που θα λύσει όλα τα προβλήματα της ανθρωπότητας.”

Στο δεύτερο μισό του βιβλίο ο συγγραφέας προχωράει στην κριτική βασικών παρερμηνειών που βρίσκονται στην mainstream εσωτερική λογοτεχνία, βάση των αρχών που έχει θέσει στο πρώτο μέρος όπου εξετάζει τομείς όπως η μαγεία, η μύηση και οι μυητικές παραδόσεις και τελικά πια πρέπει να είναι η στάση και οι προσδοκίες καθώς και τα σημεία που πρέπει να προσεχθούν απο τους ανθρώπους που θέλουν να έρθουν σε επαφή με αυτες - τις μυητικές παραδόσεις-.

Όπως ανέφερα στην αρχή ένα πολύ χρήσιμο, απλό βιβλιαράκι για κάποιον που εισέρχεται τώρα σε αυτόν τον κόσμο των εσωτερικών παραδόσεων καθώς και μια πολύ ουσιαστική κριτική στις παρερμηνείες και διαστρεβλώσεις των ουσιαστικών μηνυμάτων που παρατηρείται σε πληθώρα έργων με ευρεία κυκλοφορία.

ΥΓ: Επίσης μόλις πληροφορήθηκα απο εδώ πως κυκλοφορεί εδώ και κάποια χρόνια στα Ελληνικά η αντίστοιχη ποιοτική απάντηση στις βλακονουβέλες με επίφαση μυστικισμού του τύπου κώδικας DaVinci.

10 σχόλια:

LoLa είπε...

Χμμμ... πολύ κλασσική φυσική...Ειδικά αυτός ο νόμος των ορίων...

Πανδιων είπε...

Φυσική όχι δεν θα το έλεγα με την στενή έννοια.
Ο "ποιητής" θέλει κυρίως να πεί δυο πράγματα.
1. βασιζόμενος σε μια πλατωνικού τύπου ιδεαλιστική γραμμή πως για να υπάρξει μορφή η ανεκδήλωτη ύπαρξη μορφωποιείται μέσω της αποδοχής (η της επιβολής πάνω της) ορίων τα οποία θα καθορίσουν την μορφή της και την εκδήλωση της. Σε αυτά επομένως οφείλει την ομορφιά και την δύναμη της (φαντάσου το αντίθετο σε κάτι μη αρμονικό χωρίς συγκεκριμένα όρια, άμορφο σαν την χλαπάτσα)
2. Πως πολλές new age χαζομάρες που μιλάνε για "συνεχή ανέλιξη" και βελτίωση και ξεπέρασμα του εαυτού και των ορίων δεν στέκουν ακριβώς γιατί κάθε εκδήλωση περιορίζεται απο συγκεκριμένα όρια οπότε πχ δεν μπορούμε ξαφνικά να γίνουμε superman γιατί αυτό θα υπερέβαινε τα όρια της φύσης μας.

Panos Konstantinidis είπε...

Καλά ο "Ο Νόμος της ολότητας" έχει καταρριφθεί ήδη από τον οικονομικό κρατισμό. Οι λίγοι ευδοκιμούν ενώ οι πολλοί μαραίνονται.

Πανδιων είπε...

Ε αυτο είναι το θέμα πως δεν ευδοκιμούν όταν το σύνολο πάσχει, πρόσκαιρη παραίσθηση είναι.

Panos Konstantinidis είπε...

Εσύ δηλαδή πιστεύεις ότι αυτή τη στιγμή οι μεγιστάνες του πλανήτη δεν ευδοκιμούν;

Πανδιων είπε...

Κοίτα αυτό είναι το κλασσικό πρόβλημα της άμεσης ανταπόδοσης και τιμωρίας που ήδη απο τους αρχαίους χρόνους προβλημάτισε φιλοσόφους αλλα και ολόκληρες κοινωνίες.
Εγώ θεωρώ πως ειδικά τέτοια πράγματα δεν πρέπει να θωρούνται με γνώμονα το τώρα και το άτομο αλλά συνολικά και σε βάθους χρόνου.
Αν και στην ερωτηση σου, όχι ανθρώπους που χρειάζονται 10 μπράβους για να κυκλοφορήσουν, που πρέπει να τους οδηγάνε όπου πάνε, που ζούνε πίσω απο φρουρούμενες έπαυλεις με τον φόβο μην τους κλέψουν και μην τους σκοτώσουν δεν τους βλέπω να ευδοκιμούν τους θεωρώ αντιθέτως δυστυχείς.

Panos Konstantinidis είπε...

Αν υπάρχει μετενσάρκωση και τιμωρία στις επόμενες ενσαρκώσεις θα μπορούσαμε να μιλάμε για βάθος χρόνου, αν όχι η τιμωρία θα πρέπει να είναι άμεση και παραδειγματική. Διαφορετικώς ο πρώτος νόμος καταρρέει.

Και δεν χρειάζεται να κυκλοφορούν όλοι με μπράβους και λιμουζίνες ασφαλείας. Κοιτάς τους λίγους γνωστούς. Από την άλλη μερά υπάρχουν άνθρωποι που δεν ξέρουν τι έχουν αλλά δεν τους ξέρει κανείς.

Πανδιων είπε...

Χμ νομίζω τα καταφέραμε και ξεφύγαμε απο την ουσία του συγκεκριμένου νόμου ακριβώς γιατί αυτός είναι ολότητας και εμείς συζητάμε τώρα τις μερικότητες.
Επίσης δεν καταλαβαίνω ούτε γιατί πρέπει να ποινικοποιείται ο πλούτος ούτε γιατί θεωρούμε την προσωπική τιμωρία σε οποιοδήποτε επίπεδο το ζητούμενο. Ακριβώς το αντίθετο λέει ο νόμος.

Panos Konstantinidis είπε...

Επίσης δεν καταλαβαίνω ούτε γιατί πρέπει να ποινικοποιείται ο πλούτος

Ποιός είπε να ποινικοποιηθεί ο πλούτος; Ίσα ίσα η επίτευξη του πλούτου θα πρέπει να προωθείτε με κάθε νόμιμο μέσο, και πάντα σε συνάρτηση με τον απόλυτο σεβασμό στη φύση.

Το επιχείρημά μου βασίζεται σε ένανν πολύ απλή λογικό ειρμό.

Λέει ο Greer

“Οτιδήποτε υπάρχει είναι μέρος ενός ολόκληρου συστήματος και η ύπαρξη του βασίζεται στην υγεία του όλου. Ευδοκιμεί μόνο εάν το σύνολο ευδοκιμεί και δεν μπορεί να βλάψει το σύνολο χωρίς να βλάψει τον εαυτό του.”

Βλέπουμε εδώ τρία βασικά χαρακτηριστικά

α) το μέρος του όλου (ας πούμε το Α)
β) την ευημερία (ας πούμε Β)
γ) το όλο (σύνολο) (ας πούμε το Γ)

Λέει λοιπόν ο Greer ότι το μερικό ευημερεί (Α=Β) αν μόνο το όλο ευημερεί (Γ=Β).

Όμως στην πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει είναι ότι το μερικό ευημερεί (Α=Β) ενώ το όλο όχι (Γ≠Β). Άρα η σχέση του Greer είναι λάθος, και λάθος είναι και ο συλλογισμός του. Ο μόνος τρόπος για να είναι σωστός ο Greer είναι αν η ευημερία αυτή του μερικού είναι πλασματική (έγινε με παράνομα ή ανήθικα μέσα) και θα υπάρξει κάποιου είδους τιμωρία ώστε να ισσοροπήσει την αδικία. Πράγμα το οποίο όμως δεν μπορεί να γίνει άρα εμμένουμε στη δεύτερη σχέση Α=Β και Γ≠Β.

Πανδιων είπε...

Καταλαβαίνω τι λές αλλα να υπενθυμίσω πως οι "νόμοι" αυτοί βασίζονται σε μια ολιστική αντιμετώπιση των πραγμάτων και μάλιστα περιγράφονται και διατυπώνονται με όρους της οικολογίας οπότε η σωστή αναγωγή για παράδειγμα θα ήταν.

το Ολον = φυσικό περιβάλλον

το Μέρος = ανθρωπότητα (και όχι το άτομο)

στην οποία αναγωγή νομίζω ισχύει η μαθηματική σχέση

Εξ' άλλου νομίζω το θέμα είναι ακριβώς να δούμε τα πράγματα με ολιστικούς όρους και να μην πέσουμε στην λούμπα να αρνηθούμε την "αλήθεια" του όλου επειδή δεν μας βγαίνει όταν κοιτάμε στο άτομο και σε περιορισμένο χρόνο. Είναι και ηθικά συμφέρον νομίζω αντί να ψάχνουμε λόγους να αποδείξουμε αυτό ψευδές καταλήγοντας νομοτελειακά σε έναν σχετικισμό ή σε διαστρεβλωμένες μεταφυσικές αναζητήσεις δικαιοσύνης η οποίες ζητούν την ατομική τιμωρία.



με άλλα λόγια, Look at the big picture