Τρίτη 10 Μαρτίου 2015

Ελικόπτερα και ναυάγια: Επιφανείς και θάνατος από το Ρήγιο έως την Παταγονία

10 Μαρτίου 2015, δύο ελικόπτερα που μεταφέρουν Γάλλους ολυμπιονίκες και άλλους αθλητές, διαγωνιζόμενους σε κάποιο ριάλιτι, συγκρούονται για ανεξήγητους λόγους στο άκρο της Αργεντινής στην Παταγονία. Στα συντρίμμια κείτονται νεκροί οι επιφανείς αθλητές της Γαλλίας και όλη η χώρα βυθίζεται στο πένθος για αυτή την τραγική, άωρη, απώλεια. Η είδηση κάνει τον γύρο του κόσμου, συνοδεύεται από οπτικό υλικό που μας μεταφέρει την ίδια την στιγμή της σύγκρουσης. Διάφοροι επώνυμοι σχολιάζουν το τραγικό συμβάν που καταλαμβάνει 5 λεπτά σε κάθε δελτίο ειδήσεων, και 200 λέξεις σε κάθε εφημερίδα και ειδησιογραφικό ιστότοπο. Στις περισσότερες περιπτώσεις η είδηση αύριο θα ξεχαστεί, θα επικαλυφθεί από κάποιο άλλο νέο, εξίσου ή πιο τραγικό. Το ένα γεγονός θα καλύψει το προηγούμενο, όπως κάθε ημέρα. Στην Γαλλία, την πατρίδα των αδικοχαμένων επιφανών που συμμετείχαν σε μια τηλεοπτική παραγωγή εκατομμυρίων προφανώς με το αζημίωτο, το πένθος, οι συζητήσεις, η είδηση η ίδια θα κρατήσει λίγο παραπάνω. Ίσως μια ή δύο εβδομάδες. Για τους κοντινούς ανθρώπους των νεκρών ο πόνος ίσως κρατήσει μια ζωή. Το εύρος της μνήμης μας και της συναισθηματικής μας απόκρισης, σήμερα τοποθετείται κάπου ανάμεσα σε αυτούς τους χρόνους, ένταση πυροτεχνήματος που σβήνει γρήγορα καθώς κάποιο άλλο φως θα έρθει να το επισκιάσει.

Τον 5ο αιώνα προ ανατροπής του κόσμου η πόλη της Σικελικής Μεσσήνης, όπως συνήθιζε από έθιμο "αρχαίο" στέλνει απέναντι στο Ρήγιο της Καλαβρίας μια παιδική χορωδία 35 παιδιών με τον διδάσκαλο τους και έναν αυλητή, προφανώς ως αντιπροσώπευση, να συμμετάσχουν σε κάποια εορτή. Το καράβι καθώς διασχίζει το στενό το πιάνει κακοκαιρία και τελικά βυθίζεται παίρνοντας μαζί του τα παιδιά και τους συνοδούς τους. Οι Μεσσήνιοι είναι συντετριμμένοι από το γεγονός και αναθέτουν σε γλύπτη από την Ήλιδα να φτιάξει ένα σύμπλεγμα των 35 παιδιών, του διδασκάλου τους, και του αυλητή το οποίο τελικά αναθέτουν στην Ολυμπία, το μεγάλο ιερό και θησαυροφυλάκιο της φυλετικής μνήμης όπως όλα τα ιερά της αρχαιότητας άλλωστε. Το γλυπτό σύμπλεγμα βλέπει ο περιηγητής Παυσανίας 500 χρόνια! μετά το γεγονός (παρότι κατά καιρούς τα αναθηματικά έργα στα ιερά ανακυκλώνονταν για να δημιουργηθεί χώρος για τα νέα) και μας παραδίδει την ιστορία του. Εύρος μνήμης τουλάχιστον 500 χρόνων, μπορεί και για πάντα, αν δεν είχαμε την απότομη και βάναυση διακοπή της από την εισβολή της ανατολής ενός νέου κόσμου. Ενός κόσμου με μνήμη κοντή και επιφανείς ανθρώπους που καταπίνουν οι ειδήσεις του πενταλέπτου.

[25.2] Μεσσηνίους τοὺς ἐπὶ τῷ πορθμῷ κατὰ ἔθος δή τι ἀρχαῖον πέμποντας ἐς Ῥήγιον χορὸν παίδων πέντε ἀριθμὸν καὶ τριάκοντα καὶ διδάσκαλόν τε ὁμοῦ τῷ χορῷ καὶ ἄνδρα αὐλητὴν ἐς ἑορτήν τινα ἐπιχώριον Ῥηγίνων, κατέλαβεν αὐτούς ποτε συμφορά, μηδένα ὀπίσω τῶν ἀποσταλέντων σφίσιν ἀποσωθῆναι: ἀλλὰ ἡ ναῦς ἡ ἄγουσα τοὺς παῖδας ἠφανίσθη σὺν αὐτοῖς κατὰ τοῦ βυθοῦ. ἔστι γὰρ δὴ ἡ κατὰ τοῦτον θάλασσα τὸν πορθμὸν θαλάσσης χειμεριωτάτη πάσης: [25.3] οἵ τε γὰρ ἄνεμοι ταράσσουσιν αὐτὴν ἀμφοτέρωθεν τὸ κῦμα ἐπάγοντες ἐκ τοῦ Ἀδρίου καὶ ἐξ ἑτέρου πελάγους ὃ καλεῖται Τυρσηνόν, ἤν τε καὶ ἀνέμων ἀπῇ πνεύματα, ὁ δὲ καὶ τηνικαῦτα ὁ πορθμὸς κίνησιν βιαιοτάτην αὐτὸς ἐξ αὑτοῦ καὶ ἰσχυρὰς παρέχεται παλιῤῥοίας: θηρία τε τοσαῦτα ἐς αὐτὸν τὰ ἀθροιζόμενά ἐστιν, ὡς καὶ τὸν ἀέρα τὸν ὑπὲρ τῆς θαλάσσης ταύτης ἀναπίμπλασθαι τῶν θηρίων τῆς ὀσμῆς, ὡς σωτηρίας γε ἐκ τοῦ πορθμοῦ μηδὲ ἐλπίδος τι ὑπολείπεσθαι ναυαγῷ. εἰ δὲ ἐνταῦθα συνέπεσε καὶ Ὀδυσσεῖ διαφθαρῆναι τὴν ναῦν, ἄλλως μὲν οὐκ ἄν τις πείθοιτο ἐκνήξασθαι ζῶντα ἐς τὴν Ἰταλίαν αὐτόν: τὸ δὲ ἐκ τῶν θεῶν εὐμενὲς ἐπὶ παντὶ ἐργάζεται ῥᾳστώνην. [25.4] τότε δὲ ἐπὶ τῇ ἀπωλείᾳ τῶν παίδων οἱ Μεσσήνιοι πένθος ἦγον, καὶ ἄλλα τέ σφισιν ἐς τιμὴν αὐτῶν ἐξευρέθη καὶ εἰκόνας ἐς Ὀλυμπίαν ἀνέθεσαν χαλκᾶς, σὺν δὲ αὐτοῖς τὸν διδάσκαλον τοῦ χοροῦ καὶ τὸν αὐλητήν. τὸ μὲν δὴ ἐπίγραμμα ἐδήλου τὸ ἀρχαῖον ἀναθήματα εἶναι τῶν ἐν πορθμῷ Μεσσηνίων: χρόνῳ δὲ ὕστερον Ἱππίας ὁ λεγόμενος ὑπὸ Ἑλλήνων γενέσθαι σοφὸς τὰ ἐλεγεῖα ἐπ' αὐτοῖς ἐποίησεν. ἔργα δέ εἰσιν Ἠλείου Κάλλωνος αἱ εἰκόνες

Δεν υπάρχουν σχόλια: