Δεν είναι η φωτιά, είναι ο καπιταλισμός.

Δεν είναι η φωτιά, είναι ο καπιταλισμός, μας λέει αρκετά σωστά το σύνθημα (No es fuego es capitalismo), που τις τελευταίες ημέρες κάνει την εμφάνισή του στα κοινωνικά δίκτυα για να δώσει το στίγμα της απίστευτης καταστροφής που συμβαίνει στην Αμαζονία. Στα κοινωνικά δίκτυα και σε ένα πλήθος κόσμου που ξαφνικά ξύπνησαν, επειδή για τους όποιους δικούς τους λόγους κάποια πρακτορεία ειδήσεων αποφάσισαν να δώσουν μια δυσανάλογα μικρή έκταση στην καταστροφή μερικές βδομάδες μετά την αρχή της. Το ίδιο πλήθος κόσμου και τα ίδια μέσα που φαίνεται πως ποτέ στο παρελθόν δεν είχαν ακούσει πως οι φωτιές στην Αμαζονία είναι εξολοκλήρου οφειλόμενες στον ανθρώπινο παράγοντα και πως σχετίζονται με οικονομικά κίνητρα, αφού η αποψίλωση του Αμαζονίου και οι φωτιές συμβαίνουν για να δημιουργηθούν καλλιεργήσιμες εκτάσεις, στις οποίες οι αγρότες της Βραζιλίας και των άλλων Λατινοαμερικάνων χωρών με εξευτελιστικά ποσά θα παράγουν αγαθά για να θρέψουν τον υπόλοιπο κόσμο (Δηλαδή εμάς που έχουμε FB και ανεβάζουμε αυτά τα τσιτάτα). Ένα πλήθος κόσμου και ειδησεογραφικά που δεν είχαν ακούσει μέχρι τώρα για τις βίαιες και συχνά δολοφονικές μετακινήσεις γηγενών πληθυσμών για να καταφέρουν οι διάφορες εταιρίες με την ανοχή των τοπικών κρατών να πράξουν τα ανωτέρω. Για δολοφονίες και εξαφανίσεις οικολόγων ακτιβιστών και γηγενών. Για όλα αυτά δεν είχαμε ακούσει τίποτα και ξαφνικά όλος ο κόσμος ανακάλυψε πως φταίει ο νύν πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐχ Μεσσίας Μπολσονάρου (ο οποίος δεν έχει κλείσει ούτε ένα έτος σαν πρόεδρος της χώρας) επειδή ο ίδιος έχει σε διάφορα θέματα ακραίες "δεξιές" ιδέες. Και για αυτό τον κατηγορούν άλλοι σύγχρονοι του που εμφορούνται ας πούμε από αριστερές- ανθρωπιστικές ιδέες. Μιλάμε για θέματα σχετικά με αμβλώσεις, ομοφυλόφιλους πολιτικές τοποθετήσεις και ανάλογα ζητήματα. Λές και τις άλλες χρονιές δεν καίγονταν και δεν αποψιλώνονταν ο Αμαζόνιος ή δεν συνέβαιναν όλα αυτά που περιέγραψα. Απλά συνέβαιναν σε μικρότερο βαθμό και ο Μπολσονάρου ίσως ευθύνεται στην υποβοήθηση που οδήγησε στην σημερινή ένταση του φαινομένου.

Το θέμα είναι πως όλοι αυτοί μετέχουν ισόποσα και συνήθως υποστηρίζουν εξίσου το ίδιο οικονομικό-κοινωνικό σύστημα δηλαδή τον καπιταλισμό. Ένα σύστημα που για να βελτιώσουμε λίγο το αρχικό σύνθημα ταυτίζεται με την φωτιά. Δηλαδή Η Φωτιά Είναι ο Καπιταλισμός θα λέγαμε. Γεγονός λογικό καθώς σαν σύστημα άρχισε να κυοφορείται την χρονική στιγμή που ο άνθρωπος ανακάλυψε πως η καύση των εν αφθονία έτοιμων πηγών ενέργειας που βρέθηκαν στην γη μπορεί να του προσφέρει άμεσα άλλες μορφές ενέργειες ώστε να δημιουργήσει τον σύγχρονο τεχνολογικό πολιτισμό. Ο σύγχρονος πολιτισμός και ο καπιταλισμός υπάρχουν γιατί βρήκαμε έτοιμα στην γή να καίμε Πετρέλαιο, φυσικό αέριο κτλ. Είναι ένας πολιτισμός της φωτιάς. Το αντίθετο της πραγματικής οικονομίας που οφείλει να σημαίνει συντήρηση αυτών που δεν μπορείς να παράξεις. Τι πιο λογικό από το να επεκτείνεται με φωτιές. Φωτιές στα δάση, φωτιές πολέμου, φωτιές γενικώς.




Οι δυνατότητες που μας έδωσε αυτή η μετατροπή ενέργειας, η τεχνολογία που μπορέσαμε να παράξουμε λόγω αυτού του γεγονότος μέσα σε εκατό χρόνια οδήγησε στο σημερινό παρανοϊκό σύστημα που για να λειτουργήσει πρέπει να παρουσιάζει συνεχώς ρυθμούς ανάπτυξης, δηλαδή ολοένα αυξανόμενη παραγωγή, ολοένα αυξανόμενη κατανάλωση, ολοένα αυξανόμενη καύση. Στην πραγματικότητα αυτό είναι η φωτιά. Σήμερα, σε μια Βραζιλία που μετά από περίπου 15 χρόνια με συνεχούς ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ και της οικονομίας (από 1-7% κάθε χρόνο) βρέθηκε με αρνητική ανάπτυξη  το 2015-17 (ενώ είχε περάσει στην 5-6 παγκόσμια θέση σαν οικονομία) και παλεύει πάλι να μπεί στο κλάμπ των επιτυχημένων οικονομικά χωρών (την ίδια ώρα που όπως παντού αυξάνονται οι ανισότητες των πολιτών της). Πως παλεύει να το κάνει αυτό; Μα φυσικά αυξάνοντας την παραγωγή της. Για να αυξήσει την παραγωγή της και άλλο πρέπει να αποψιλώνεται συνεχώς και μεγαλύτερο ποσοστό του Αμαζονίου. Αυτή η λογική και οι πρακτικές που απορρέουν από αυτή δεν περιορίζονται στην Βραζιλία αλλά είναι παγκόσμιες. Ισχύουν για τα δάση της Φιλανδίας και της Σουηδίας, για τα ψάρια της Μεσογείου και του Ατλαντικού, για το υπέδαφος και τα ποτάμια της Κίνας, για την Ανταρκτική, την Αρκτική, για όλον τον πλανήτη. Γιατί όλος ο πλανήτης χορεύει στους ρυθμούς του μοναδικού συστήματος που επικρατεί παγκοσμίως δηλαδή του καπιταλισμού, ο οποίος για να συνεχίσει να λειτουργεί πρέπει να προκαλεί τα παραπάνω.



Ο Καπιταλισμός εκτός από το χαρακτηριστικό της φωτιάς έχει και άλλα δύο βασικά γνωρίσματα. Την αναλγησία των ιερέων του και την τυφλή πίστη των οπαδών του. Για το πρώτο δεν χρειάζεται να πούμε πολλά. Τα χρόνια της κρίσης οι άρχοντες του καπιταλισμού κατάφεραν να μεγαλώσουν την ψαλίδα που τους χωρίζει με τους υπηκόους καταναλωτές από κάτω. Το διεθνές εμπόριο, οι εντεινόμενες παγκόσμιες καταστροφές, όπως αυτή στην Βραζιλία και ένα σωρό άλλα ανάλογα γεγονότα καθίστανται εφικτά γιατί υπάρχουν αυτοί που έχουν την δύναμη να τα οργανώνουν και να κατευθύνουν τα αποτελέσματα εκεί που θέλουν. Οι αρχιερείς του συστήματος. Οι ίδιοι έχουν δημιουργήσει διάφορους μύθους με τους οποίους ταΐζουν τα πιστά πλήθη, όπως για παράδειγμα πως μπορεί να υπάρχει μονίμως ανάπτυξη σε ένα πεπερασμένο πλανήτη με αυξανόμενο πληθυσμό. Πως όλοι μπορούμε δημοκρατικά να μετέχουμε του συστήματος και με τις ικανότητες μας να έχουμε την δυνατότητα να γίνουμε αρχιερείς. Πως το σύστημα αυτό είναι το καλύτερο που υπάρχει καθώς ταυτίζεται με τις σύγχρονες κοινοβουλευτικές δημοκρατίες (πάλι το καλύτερο πολιτικό σύστημα που υπάρχει), με την άνοδο του βιοτικού μας επιπέδου, με τον ανθρωπισμό, με την δυνατότητα κατανάλωσης αγαθών που δεν θα μπορούσαμε να έχουμε αλλιώς (όντως) κτλ.

Για να αποκτούν μια αληθοφάνεια οι "μύθοι" αυτοί, το σύστημα παρουσιάζει και διάφορους θαυματοποιούς και μεσσίες που ενσαρκώνουν το πνεύμα και τις αξίες του. Να ο Ριτσαντ Γκίρ πχ που ενδιαφέρεται για τους μετανάστες στην Μεσόγειο και βάζει χέρι στους Ιταλούς "φασίστες". O Richard που με ένα Net worth 100εκ $ "αξίζει" όσο 200.000 Σομαλοί βάσει του μέσου GDP ανά κάτοικο της χώρας αυτής (περίπου 500$) που μετέχει στις μεταναστευτικές ροές (ενώ ο στατιστικά μέσος Ιταλος με 32000 αντιστοιχεί σε μόνο 64 Σομαλούς). Το ποσό καταντά γελοίο αν πχ παίρναμε για παράδειγμα το net worth του Rock που βρέθηκε φέτος πρώτος στην σχετική λίστα των ηθοποιών και είναι 320εκ. δηλαδή όσο ζουν 640.000 Σομαλοί τον χρόνο. Το ότι δεν μας φαίνεται τραγικά αστείο να κάνει δηλώσεις υπέρ των μεταναστών ο κάθε Γκιρ ή να ανεβάζει σχετικά ποστ ευαισθητοποίησης για τον Αμαζόνιο ο The Rock (που για να κρατάει τον ζηλευτό μυικό του όγκο πρέπει να τρώει ένα κιλό μοσχάρι την ημέρα), ο οποίος για κάθε του ποστ στο instagram λαμβάνει και κανά 700.000$ και το μόνο που κάνουμε είναι να τους αντιγράφουμε, απλά επιβεβαιώνει αφενός την δύναμη του συστήματος και αφετέρου την βλακεία της πίστης μας σε αυτό.

Η επίδειξη ψεύτικου ενδιαφέροντος και ανθρωπιστικών αξιών εκ μέρους του συστήματος στοχεύει εξολοκλήρου τους μετέχοντες σε αυτό πιστούς του. Δηλαδή εμάς - τους τυχερούς του δυτικού κόσμου - που μπορούμε να δούμε την ταινία του Rock στο σινεμά, που θα αγοράσουμε όποτε θέλουμε να φάμε μοσχάρι (για την ζωοτροφή του οποίου πρέπει να αποψιλωθεί ο Αμαζόνιος κτλ), που θα μιλήσουμε στο Galaxy και το Iphone μας με τους φίλους μας, που έχουμε Internet και θα ανεβάσουμε αυτό το άρθρο. Πράγματα που ενισχύουν την πίστη μας στο σύστημα. Φυσικά δεν αφορούν αυτούς για τους οποίους δεν πρέπει να γνωρίζουμε, όπως πχ το GDP ανά Σομαλό, τους ιθαγενείς του Αμαζονίου, ουσιαστικά τα 2/3 του πλανήτη που αφαιμάσσονται για να λειτουργεί το σύστημα και να νομίζουμε εμείς οι εντός, και οι παραμυθιασμένοι εκτός, πως θα έρθει μια μέρα σαν την δευτέρα παρουσία που οι μεσσίες μας , ίσως ο ίδιος ο the Rock με την εξαιρετική του δύναμη και τους followers του, θα καταφέρουν να κάνουν αυτή την ποιότητα ζωής εφικτή για όλους τους ανθρώπους.

Ο καπιταλισμός, όπως και τα άλλα ηττημένα του 2ου παγκοσμίου πολέμου συστήματα, μοιράζονται μια καταγωγική συγγένεια με την μεσαιωνική Ευρώπη από την οποία ξεπήδησαν με τον ερχομό της νεοτερικότητας. Αυτή δεν είναι άλλη απο τον χριστιανισμό στο οποίο φυσικά βασίζεται και η αναλγησία των αρχιερέων του, όπως και η βλακώδης πίστη των οπαδών του. Οι μεσσιανικές - για τους απο κάτω - πεποιθήσεις του συστήματος ταυτόχρονα με την φρικοδέστερη ακόρεστη εκμετάλλευση, η δικαιολόγηση της αφαίμαξης του "άλλου" ταυτόχρονα με λεκτική επίδειξη αγαπησιάρικου ανθρωπισμού, η χρησιμοθηρική αντιμετώπιση της φύσης, η αντικειμενοποίηση της Γης, όλα αυτά τα χαρακτηριστικά του σύγχρονου καπιταλισμού προέρχονται από εκεί (όπως αντίστοιχα η ικανότητα ανάπτυξης τεχνολογίας μέσω της επιστήμης βασίζεται στον Ελληνορωμαϊκό πολιτισμό). Εκεί που το αυξάνεστε και πληθύνεστε αποτέλεσε θεική εντολή. Εκεί που το να σώζεις την ψυχή ινδιάνων σκοτώνοντας τους βρήκε την ηθική του αιτιολόγηση. Εκεί που η Προμηθεική φωτιά έπαψε να έχει ένα ολόκληρο Πάνθεον για να την συγκρατεί και απέμεινε εργαλείο στα χέρια παρανοϊκών θιασωτών του βιβλικού μονοθεϊσμού.

Ο Καπιταλισμός κατάφερε και επεκτάθηκε σε όλο τον κόσμο περίπου παράλληλα με τον βαθμό επιρροής του Δυτικού μονοθεϊσμού σε αυτόν. Και οι μαθητές φάνηκαν εξίσου καλοί σε αυτό, όσο και οι δάσκαλοι. Ακόμα καλύτεροι μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις, καθώς δεν είχαν προλάβει ή δεν είχαν την ευκαιρία να εμπεδώσουν κάποια άλλα - εγγενή στον Δυτικό κόσμο- πράγματα, όπως ο ανθρωπισμός της Αρχαιότητας, ο Ουμανισμός, ο Διαφωτισμός κτλ. Ο καπιταλισμός, σαν παγκόσμιο σύστημα, κατέστει εφικτός, γιατί είχε πρώτα περάσει ο χριστιανισμός καταστρέφοντας, εξαφανίζοντας και αλώνοντας τις γηγενείς παραδόσεις, τα ιδιαίτερα τοπικά συστήματα ηθών και συνολικά τις αντιστάσεις του αυτόχθονα ανθρώπου στην επιβολή αλλότριων συστήματων, κάνοντας τον - συνήθως μέσω γενοκτονίας και εθνοκτονίας- να πιστέψει πως η υπεροχή του κατακτητή οφείλεται στην υπεροχή της θρησκείας του και πως αυτή η υπεροχή διαχέεται και στις άλλες εκδηλώσεις του πνεύματος του, κοινωνικές, οικονομικές κτλ. Εξάλλου όσοι δεν πείστηκαν από το σύστημα με τις σχετικά πλάγιες μεθόδους, έφαγαν και τρώνε μερικές βόμβες στο κεφάλι για να μάθουν να λειτουργούν σωστά.

Μόνο που δεν ήταν φορέας υπεροχής αλλά καταστροφής. Όπως ακριβώς η επικράτηση του χριστιανισμού έφερε τον μεσαίωνα με τον αφανισμό των τοπικών εθνών (είτε φυσικά είτε πνευματικά), έτσι και η καθολική επικράτηση του καπιταλισμού θα φέρει τον αφανισμό του είδους άνθρωπος μαζί με όλα τα άλλα, δυστυχώς κατώτερα πια στην τροφική αλυσίδα, είδη. Λύσεις εντός του ίδιου συστήματος που δημιούργησε το πρόβλημα και με τα ίδια μυαλά και ψυχές που το γέννησαν δεν υπάρχουν*.

Η μόνη εφικτή λύση μπορεί να προκύψει μόνο μέσω της κήρυξης πραγματικού, ουσιαστικού και μέχρι τέλους πολέμου σε αυτά που μας έχουν φέρει στα πρόθυρα της εξαφάνισης. Πόλεμος στον μονοθεϊσμό, πόλεμος στον κοινωνικό-οικονομικά εφαρμοσμένο μονοθεϊσμό. Αλλά μάλλον είναι ήδη πολύ αργά και όλα αυτά γράφονται και διαβάζονται από μερικά ζόμπι που δεν κατάλαβαν πως είναι νεκρά.




*Πως για παράδειγμα το αυτό σύστημα που βασίζεται στην αυξανόμενη κατανάλωση θα μπορούσε ποτέ να υποστηρίξει την αναγκαία μείωση κατά 2/3 του παγκόσμιου πληθυσμού, ή την κατάργηση του διεθνούς εμπορίου με την εφαρμογή μεγάλων δασμών. 

* To Avatar η γαμάτη ταινία με οικολογικό-παγανιστικό περιεχόμενο που μας συγκίνησε όλους για την Μάνα Γη και τους γηγενής πληθυσμούς κόστισε το 2009 που βγήκε 237εκ ενώ απέφερε συνολικά κέρδη μέχρι σήμερα 2,780 δις σε δολάρια.  Αντίστοιχα 3.455 δις ήταν η μέση ετήσια συμμετοχή της γεωργίας στο ΑΕΠ της Βραζιλίας από 1996 μέχρι το 2019. 5.847 δις έφτασε να είναι το πρώτο τρίμηνο του 2019. Η διαφορά μεταξύ της υψηλής τωρινής τιμής συμμετοχής στο ΑΕΠ με την μέση όλων αυτών των χρόνων είναι όσο τα κέρδη του Avatar. Δηλαδή ο Αμαζόνιος που καίγεται. Ευτυχώς η ταινία ευαισθητοποίησε κόσμο.