Δευτέρα 10 Οκτωβρίου 2011

Αρχαιοκαπηλία, όταν η ιστορία αιμορραγεί



Διαβάζοντας πρόσφατα τις ευχάριστες ειδήσεις για άλλη μια σύλληψη σπείρας αρχαιοκαπήλων θέλω να αναφέρω δύο πράγματα γι’ αυτή την σύγχρονη πληγή της Αρχαίας Ελλάδας τα οποία σπανίως θίγονται στις σχετικές ειδήσεις.

Οι περισσότεροι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τα προϊόντα της αρχαιοκαπηλίας ως έργα τέχνης, ή θησαυρούς τα οποία οι αρχαιοκάπηλοι στερούν από το κράτος και τους πολίτες του, οι οποίοι είναι οι νόμιμοι κληρονόμοι αυτών. Έτσι τα προϊόντα αρχαιοκαπηλίας αντιμετωπίζονται συνήθως στα μμε και από τον μέσο Έλληνα  είτε ώς κλοπή θησαυρών, αντικειμένων αξίας,  είτε ως αφαίρεση μιας δικαιωματικής ιδιοκτησίας ανεξαρτήτου αξίας, πράγμα όμως που αποκρύπτει την πραγματική ζημιά που η αρχαιοκαπηλία κάνει.

Και αυτό γιατί το χειρότερο αποτέλεσμα της αρχαιοκαπηλίας δεν είναι η κλοπή ενός αντικειμένου μικρής η μεγάλης αξίας (καλλιτεχνικής χρηματικής κτλ ) αλλά η κλοπή της ιστορίας το σπάσιμο της συνέχειας και η ρήξη της παράδοσης. Τα αρχαιολογικά ευρήματα, αποκτούν πραγματική αξία μόνο όταν  ταυτίζονται στο τόπο που βρέθηκαν με συγκεκριμένη εποχή, συγκεκριμένα στοιχεία και άλλα αντικείμενα,  κάτι που μόνο η αρχαιολογική έρευνα μπορεί να κάνει, ενώ αντιθέτως όλο αυτό το σύνολο/πλαίσιο εξαφανίζεται όταν κάποιο τέτοιο αντικείμενο κλαπεί. Το ποσόν της πληροφορίας που αντλούμε από ένα συλημένο αρχαιολογικό εύρημα είναι αν όχι μηδαμινό, ελάχιστο κάτι που δεν επιτρέπει την τεκμηρίωση του και την ένταξη του στο ιστορικό πλαίσιο. Οπότε στην πραγματικότητα αυτό που μας στερεί η αρχαιοκαπηλία δεν είναι οι θησαυροί αλλά η γνώση για το παρελθόν μας.

Ειδικά τα τελευταία χρόνια που η κλοπή και η εμπορία αρχαιοτήτων μοιάζει να είναι ένα επικερδές σπορ στο οποίο πολλοί επιδίδονται , συνήθως μάλιστα Έλληνες αξίζει να αναφερθούμε και στο δεύτερο ουσιαστικό στοιχείο που πρέπει να κατανοήσουμε.
Πολύ καλύτερα απ ότι αν τα έλεγα με δικά μου λόγια, θα  καταλάβετε διαβάζοντας το παρακάτω απόσπασμα από τον Μενέξενο του Πλάτωνα το οποίο μπορεί να μας διαφωτίσει και γιατί οι αρχαιοκάπηλοι ειδικά οι ομοεθνείς πρέπει να είναι από τις πιο μισητές κατηγορίες εγκληματιών. Επίσης είναι καλό να επεκτείνουμε την ουσία του θέματος που θίγει ο φιλόσοφος και σε άλλα σύγχρονα προβλήματα μας κ ίσως καταλάβουμε και το πόσο πολύ έχουμε ξεπέσει.

….σε όλη σας τη ζωή να στρέφετε όλη την προθυµία µε όλους τους τρόπους σε αυτό: πώς να ξεπεράσετε και εµάς και τους προγόνους στην δόξα. Αλλιώς, να ξέρετε ότι, αν εµείς σας ξεπερνάµε στην αρετή, αυτή η υπεροχή µας µας δίνει ντροπή, ενώ αν είµαστε κατώτεροί σας, αυτόµατως μας κάνει ευτυχισµένους. Θα γίνουµε εµείς οι νικηµένοι και σεις οι νικητές αν εσείς βάλετε σαν σκοπό της ζωής σας, να µην καταχρασθείτε τη δόξα των προγόνων σας και να µην την ξοδέψετε, συναισθανόµενοι ότι για έναν άνδρα ο οποίος δίνει κάποια αξία στον εαυτό του, δεν υπάρχει άλλο αισχρότερο πράγµα παρά να εµφανίζεται τιµώµενος, όχι για τα προσωπικά του έργα αλλά για δόξα προγόνων.
Βέβαια είναι για τους µεταγενέστερους καλός και µεγαλοπρεπής θησαυρός και υπάρχουν προγονικές τιµές. Αλλά είναι άνανδρο και αισχρό να χρησιµοποιεί κανείς έναν θησαυρό, είτε χρηµάτων είτε τιµών, επειδή ο ίδιος δεν έχει δικά του αποκτήµατα και ένδοξα έργα, και να µην τον παραδίνει στους απογόνους του. Και αν µεν επιδιώξετε αυτά στη ζωή σας, θα έλθετε κοντά µας αγαπηµένοι προς αγαπηµένους, όταν σας φέρει η κοινή µας µοίρα. Αν όµως αµελήσετε και φανείτε δειλοί, κανείς δεν θα σας υποδεχθεί µε προθυµία….

Μπορείτε επίσης να διαβάσετε και δύο καλά σχετικά βιβλία που κυκλοφορούν
το "Εγχειρίδιο αρχαιοκαπηλίας" και το "Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων" 
Επίσης για όποιον ενδιαφέρεται μια μελέτη (μαζί με το κείμενο) για τον Μενέξενο του Πλάτωνα εδώ
Για τους πιο οπτικούς ίσως έχει ενδιαφέρον και η εκπομπή για την αρχαιοκαπηλία στους 'Φακέλους'

2 σχόλια:

keraonas είπε...

Συγχαρητήρια!

Πανδιων είπε...

merci,
έψαχνα και ευκαιρία να βάλω και το απόσπασμα αυτό απο τον Μενέξενο.
Κατά περίεργο τρόπο ενώ δεν είναι ούτε απο τα γνωστά ούτε απο τα 'καλά' έργα του Πλάτωνα ήταν απο τα πρώτα που είχα διαβάσει πιτσιρικάς (σε μια αρχαία δερματόδετη έκδοση που καπου ειχα βρει) και είχα πάθει ζημιά. Αυτή η φανταστική ομιλία των νεκρών προς τους απογόνους με διαμόρφωσε.