Ο Ηρακλής, ο Θεός ποταμός, ο άνθρωπος

Από τους πολύ παλαιούς χρόνους ο άνθρωπος προσπαθούσε να "τιθασεύσει" την Φύση προς το δικό του όφελος. Συχνά αυτή η μάχη ήταν μια μάχη ζωής και θανάτου αφού η επιβίωση του εξαρτάτο από την έκβαση της. Ταυτόχρονα όμως πολλές ενέργειες του ανθρώπου έδιναν και ζωή όπως πχ στις παραδοσιακές καλλιέργειες με τις πεζούλες στις Κυκλάδες που πάντα είχαν έλλειψη νερού. Αυτή την διττή σχέση με την φύση μας δείχνει με τον καλύτερο τρόπο και ο Ελληνικός μύθος του Ηρακλή με τον Αχελώο. Ο ήρωας πάλεψε με τον υιό του Ωκεανού και της Τηθύος για την Διηάνειρα και κατά την μάχη του απέσπασε το κέρατο, χαρακτηριστικό σε όλες τις απεικονίσεις του. Ο Αχελώος παραδέχτηκε την "ήττα" του και έπεισε τον ήρωα να του δώσει πίσω το κέρατο. Σε αντάλλαγμα ο θεός ποταμός δώρησε στον Ηρακλή το Κέρας της Αμάλθειας.
μνηστήρ γαρ ην μοι ποταμός, Αχελωον λέγω, ός μ' έν τρισίν μορφαίσιν εξήτει πατρός, φοιτών εναργής ταύρος, άλλοτ' αίόλος δράκων έλικτός, άλλοτ' ανδρείω κύτει βούπρωρος· εκ δε δασκίου γενειάδος κρουνοί διερραίνοντο κρηναίου ποτού.




Σήμερα πια ο άνθρωπος δεν δυσκολεύεται και τόσο σε αυτή την μάχη, δεν χρειάζεται να είναι ήρωας. Πολλά ανθρωπάκια μαζί έχουν την δύναμη να αφανίζουν θεούς ποταμούς, λίμνες, δάση, Νύμφες, πηγές τα πάντα. Επειδή όμως δεν είναι ήρωας ο σύγχρονος άνθρωπος δεν καταλαβαίνει κι' όλας, δεν έχει συναίσθηση των αποτελεσμάτων των πράξεων του. Έτσι έχοντας ώς κριτήριο το άμεσο και προσωπικό κέρδος, φέροντας τα μυωπικά γυαλιά καταλήγει να χαίρεται πρόσκαιρα την έκβαση της μάχης, μεταφέροντας την ύβρι του στις επόμενες γενιές οι οποίες πάντα στο τέλος χάνουν γιατί όπως πολύ σωστά έχει ειπωθεί, εμείς χρειαζόμαστε την φύση, εμείς έχουμε ανάγκη τον Θεό ποταμό όχι αυτός εμάς. Αυτός απλά υπάρχει.
Μια τέτοια ύβρι πληρώνουν και σήμερα, οι κατά κύριο λόγο
καλλιεργητές της Θεσσαλίας, και αντί να σκεφτούν μήπως φταίει για την σημερινή εικόνα, ο εδώ και δεκαετίες λανθασμένος τρόπος καλλιέργειας, η λανθασμένη επιλογή προϊόντων ( να ναι καλά η ΕΕ που επιχορηγούσε το απαιτητικό σε νερό βαμβάκι ) , βάλθηκαν να αποσπάσουν ακόμα μια φορά το κέρατο από τον Θεό Αχελώο. Σε αυτήν τους την παράλογη απαίτηση, βρίσκουν και σύμμαχο την σημερινή κυβέρνηση η οποία δια του υπουργού περιβάλλοντος πριν λίγες ημέρες ανέπτυξε την επιχειρηματολογία της γιατί το έργο εκτροπής του Αχελώου, όχι μόνο δεν είναι καταστρεπτικό για το περιβάλλον, αλλά μάλλον ωφέλιμο, λες και μπορεί ο άνθρωπος που κινείται με μόνο γνώμονα το κέρδος να κάνει κάτι ωφέλιμο για ένα σύνολο που υπερβαίνει κατά πολύ την ίδια του την γνώση. Χθες 10 Απριλίου πολλές από τις μεγαλύτερες οικολογικές οργανώσεις της χώρας σε κοινή τους ανακοίνωση αποδόμησαν την επιχειρηματολογία του Κ. Σουφλιά επιμένοντας στην εδώ και καιρό άποψη τους πως το έργο εκτροπής του Αχελώου, όχι μόνο δεν θα λύσει το πρόβλημα υδροδότησης της Θεσσαλίας, αλλά θα αποβεί και περιβαλλοντολογικά καταστρεπτικό. Σχετικές ειδήσεις διαβάζουμε εδώ.
Δεν θα ανοίξω εδώ το πάντα σημαντικό θέμα της ύπαρξης διχογνωμίας σε ανάλογα ζητήματα μεταξύ των επιστημόνων των εταιριών, κυβερνήσεων κτλ και των επιστημόνων των οικολογικών οργανώσεων πράγμα που απλά κάνει την επιστήμη να φαντάζει εξ' ίσου υποκειμενική με τις προσωπικές του καθενός απόψεις, δεν θα σταθώ ούτε και στο γεγονός πως στην πραγματικότητα αδυνατούμε να κατανοήσουμε πλήρως τις συνέπειες των πράξεων μας στο περιβάλλον. Θα σταθώ όμως στην μάχη του Ήρωα με τον Θεό ποταμό. Θα σταθώ σε αυτό που μας λέει ο Μύθος, πως για να κρατήσουμε στο χέρι μας το Κέρας της Αμάλθειας, πρέπει να επιστρέψουμε το κέρατο του ποταμού. Και αν σήμερα είναι πολύ δύσκολο στον άνθρωπο να καταλάβει και να λατρεύει τον Αχελώο όπως έκαναν οι πρόγονοι μας, τουλάχιστον φαντάζει ευκολότερο να καταλάβει πως με το να τον αφανίσει, απλά ανοίγει τον δρόμο και για τον δικό του αφανισμό. Ας λειτουργήσει έστω το ένστικτο αυτοσυντήρησης αφού για ανώτερα πράγματα δεν είμαστε ικανοί.

Πύργοι στην άμμο

10 Απριλίου του 1912 το θαύμα της ναυπηγικής, το τεχνικό μεγαθήριο ο Τιτανικός έλεινε τις άγκυρες για το παρθενικό του ταξίδι. Σε 4 μόλις ημέρες θα γινόταν το πιο γνωστό ναυάγιο της σύχρονης ιστορίας.

Στην άμμο τα έργα στήνονται μεγάλα των ανθρώπων

και σαν παιδάκι τα γκρεμίζει ο χρόνος με το πόδι .

Οικιακή Πολυθεϊστική Λατρεία

Ένα μικρό απόσπασμα από ομιλία που δώθηκε στο πλαίσιο εκδηλώσεων του "Φιλοσοφικό Αθήναιον Εκατηβόλος" όπου αναφερόμαστε στα περί Οικιακής Λατρείας.



Το ίδιο θέμα καλύτερα διατυπωμένο σε γραπτό λόγο στην σελίδα της "Λάβρυς"

Υψίστη σημασία για τους Έλληνες έχει ο οίκος, ο οποίος δεν ταυτίζεται με την σημερινή έννοια του σπιτιού ως οίκημα, αλλά συμπεριλαμβάνει τα μέλη της οικογένειας[1], το κτήριο με τα αγαθά του, και κυρίως αυτό που θα απασχολήσει και εμάς, την οικιακή λατρεία και τις οικογενειακές παραδόσεις. Συχνά υπάρχει η παρανόηση σε αυτούς που ασχολούνται με την Ελληνική θρησκεία, πως η λατρεία βρίσκει κύρια έκφραση στις εορτές της πόλεως και των μυστηριακών λατρειών, με την οικιακή λατρεία να είναι αν όχι ανύπαρκτη, τουλάχιστον περιορισμένη.

Πάντα με εντυπωσίαζε η απουσία εκδήλωσης προσωπικής ή ιδιωτικής λατρείας σε πολλούς σύγχρονους πολυθεϊστές. Αν μη τι άλλο διαβάζοντας το κείμενο δεν υπάρχει η δικαιολογία της άγνοιας. Τα υπόλοιπα τα συζητάμε μελλοντικά.

Demain la décroissance

Aν και σκόπευα να γράψω κανονικό κείμενο, ανεβάζω και το παρόν έτσι βιαστικά τώρα που έχω νεύρα απο το προηγούμενο θέμα. "Demain la décroissance" , η αλλιώς "Αύριο η ύφεση" μας λέει ο τίτλος ενός βιβλίου του Alain De Benoist που εκδόθηκε το 2007. Και από κάτω "Peut-il y avoir une croissance infinie dans un espace fini?" η αλλιώς "μπορεί να υπάρχει μια αιώνια ( άντε αειφόρος ) ανάπτυξη σε ένα πεπερασμένο χώρο;". Ε φυσικά και όχι βρε !μπιπ! άνθρωποι. Άντε ξυπνάτε!!!

science never sleeps

Science never sleeps - so I'm singing it a lullabye,
of wolves in sheeps clothing - devils in disguise,
and lab coats draped over big black lies.
They cover their stupidity by calling it 'Stupology',
rearrange your world without one word of an apology.
Make a man-made-soul so small it fits inside your pocket,
when you die they'll shoot it up to heaven in a rocket.
We've made tomorrow's world - a Nirvana for the damned.
We've made tomorrow's world - Mother Earth on Fatherland?
We've made tomorrow's world - we're the cause and the effect,
we've made tomorrow's world - could George Orwell be correct?
Science never sleeps - so I'm singing it a lullabye,
of wolves in sheeps clothing - devils in disguise,
and lab-coats draped over big black lies.
Science never weeps - for the life beneath the microscope.
We are the human amoebae that helplessly float,
in a final solution - suspended in hope.
Let me show you something hideous,
insidious, creeping and libidinous.
the worst laid plans of men with mice,
wielding scalpels - laboratory sacrifice.
Great for the economy - destroying our ecology.
Unscrupulous, malicious - yet chemically delicious.
Science never sleeps - so I'm singing it a lullabye,
of wolves in sheeps clothing - devils in disguise,
and lab-coats draped over big black lies.
Science never weeps - for the life beneath the microscope.
We are the human amoebae that helplessly float,
in a final solution - suspended in hope.
Will we shiver in dark centuries of cryogenic winter,
or be vapourized to ashes when atoms start to splinter?
A case of heads or tails - it's their coin so they can choose,
breed creatures born with two of either so they cannot lose.
We've made tomorrow's world - a Nirvana for the damned.
We've made tomorrow's world - Mother Earth on Fatherland?
We've made tomorrow's world - we're the cause and the effect,
we've made tomorrow's world - could George Orwell be correct?
Science never sleeps - so I'm singing it a lullabye,
of wolves in sheeps clothing - devils in disguise,
and lab-coats draped over big black lies.
Science never weeps - for the life beneath the microscope.
We are the human amoebae that helplessly float,
in a final solution - suspended in hope.
Skyclad

Η πληγή του Μαλιακού

Επί 15 ημέρες, όπως διαβάζω σε δημοσιεύματα, ο Μαλιακός κόλπος ξερνάει τα ψάρια του. Τόνοι νεκρών ψαριών ξεβράζονται, ακόμα και ψάρια 30κιλών που ζουν στα πιο μεγάλα βάθη του κόλπου. Το καλύτερο... οι επιστημονικές αναλύσεις δεν έδειξαν τίποτα. Πρόκειται περί θαύματος, σαν τις 10 πληγές του Φαραώ, και μέχρι να το αναλύσουμε, εξηγήσουμε κτλ δεν θα έχει μείνει ούτε λέπι. Είδατε που η επιστήμη προσεγγίζει την «θρησκεία»; «Μυστήριο» και στην μια, «μυστήριο» και στην άλλη περίπτωση. Λογικό μάλλον, αφού επιλέξαμε να αναζητούμε την αλήθεια τεμαχίζοντας και όχι συνθέτοντας.... Κάτι τέτοιες στιγμές, πολύ θα ήθελα οι Υρ από το συμπαθέστατο μυθιστόρημα «Το σμήνος» που διάβασα πέρυσι τέτοια εποχή, να ήταν αληθινοί, κάτι να γινόταν να μας ταρακουνήσει μπας και βγάλουμε πια από τα μάτια μας αυτούς τους παραμορφωτικούς φακούς που μας τυφλώνουν. Αλλά φευ, μόνο στα μυθιστορήματα γίνεται αυτό. Η ανοησία στην πραγματική ζωή έχει μόνο μια κατάληξη. Τον αφανισμό.

Ο θάνατος, Ο Επίκουρος, ο Yalom

Στις 31/03 το πρόγραμμα εκδηλώσεων του Μεγάρου μουσικής φιλοξενούσε μια διάλεξη του προβεβλημένου ψυχοθεραπευτή Irvin Yalom. Μάθαμε πως οι ουρές των φιλομαθών Αθηναίων έφταναν μέχρι το μετρό ενώ οι θέσεις είχαν κλείσει από τις 17:00 , 2 ώρες δηλ πριν την έναρξη της ομιλίας, ενώ το σύνηθες είναι σε τέτοιες εκδηλώσεις του Μεγάρου να βρίσκεις δελτίο εισόδου μισή ώρα πριν την έναρξη. Τι ήταν λοιπόν αυτό που έκανε 3.500χιλ Αθηναίους κατά πως υπολογίζουν να σπεύσουν να παρακολουθήσουν την διάλεξη του συγγραφέα του «Όταν έκλαψε ο Νίτσε», για τον φόβο του θανάτου, που αποτελεί το κεντρικό θέμα του πρόσφατου βιβλίου του που εκδόθηκε στα ελληνικά με τον τίτλο «Στον κήπο του Επίκουρου»;Κατά την γνώμη μου δύο είναι οι καθοριστικοί παράγοντες. Πρώτα απ’ όλα η προβολή του συγκεκριμένου συγγραφέα. Κάθε τόσο εμφανίζεται στο προσκήνιο ένας συγγραφέας τον οποίο για άγνωστους και ακατανόητους τουλάχιστον σε εμένα λόγους τα ΜΜΕ αποφασίζουν να αποθεώσουν. Το φαινόμενο αυτό τα τελευταία χρόνια μπορεί να συμπεριλάβει συγγραφείς όπως ο Paulo Coelho με τον Αλχημιστή του, ο Dan Brown με τους Ιλλουμινάτι του, και τώρα ο Yalom. Προσωπικά θεωρώ πως και οι τρείς περιπτώσεις μοιράζονται κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Ξεκινώντας από τον Brown πηγαίνοντας στον Coelho και καταλήγοντας στον Yalom η γνώμη μου είναι πως έχουμε να κάνουμε με συγγραφικές περιπτώσεις που αναλώνονται σε ευκολίες και κυμαίνονται και κάτω του μετρίου, μην πω βρίσκονται στα όρια της υποκουλτούρας ειδικά για την περίπτωση του Brown και των μισών και βάλε έργων του Coelho.
Συνωμοσιολογία, ελπιδοφόρος μεσσιανισμός, και ψυχοθεραπεία ένα φαινομενικά άσχετο τρίπτυχο που όμως αν το σκεφτούμε καλά βλέπουμε πως σχηματίζει μια μεγαλύτερη ξεκάθαρη εικόνα. Την περιγραφή της σύγχρονης ανθρωπότητας και κοινωνίας και εκεί οφείλεται η επιτυχία και των τριών. Ο σύγχρονος άνθρωπος αρέσκεται συναισθηματικά στην συνωμοσιολογία και αδυνατεί να αντιμετωπίσει λογικά πλήθος καταστάσεων αφού παρασυρόμενος από την έλλειψη γνώσης και ορθής κρίσης, φαντάζεται τριγύρω του έναν άγνωστο κόσμο γεμάτο μυστικές δυνάμεις που δρουν οδηγώντας την ιστορία κάπου , ιστορική πράξη σ την οποία αυτός είναι αμέτοχος. Ο σύγχρονος άνθρωπος επίσης, αρέσκεται να φαντασιώνεται το Ελ ντοράντο, την Εδέμ, και τις μαγικές κοσμικές δυνάμεις που θα συνωμοτήσουν ώστε να του προσφέρουν αύριο, άντε μεθαύριο το πολύ ένα καλύτερο κόσμο αρκεί να το θελήσει, καλύτερο όχι βάση κάποιας λογικής ανάλυσης, απλά καλύτερο γιατί θα εκπληρώνονται οι όποιες του ελπίδες, οι βασισμένες σε χαμηλού επιπέδου συναισθηματισμούς και προσωπικές προσδοκίες, αποκομένες απ’ οποιαδήποτε φυσική και κοινωνική τάξη. Τέλος ο σύγχρονος άνθρωπος, που θεωρεί την οποιαδήποτε ανθρώπινη ζωή ως έχουσα μεγάλη σημασία ( την ίδια στιγμή που αδιαφορεί πλήρως γι’ αυτή ), είναι τρομοκρατημένος με τον θάνατο. Ο καλός θάνατος, των άλλων εποχών, η αυτοθυσία για ιδανικά, η αποθέωση μέσω της μάχης δεν υπάρχουν πια και δεν υπάρχουν και οι αξίες εκείνες στην ζυγαριά των οποίων μια ζωή μπορεί να κριθεί ως καλή, γεμάτη, ολοκληρωμένη, και μια άλλη όχι. Με την απουσία όλων αυτών δεν υπάρχει κριτήριο, δεν υπάρχει αξιολόγηση οπότε αναγκαστικά κάθε ζωή είναι εξ΄ορισμού πολύτιμη και καλή. Αντιθέτως κάθε θάνατος είναι κακός. Και αφού ο θάνατος δεν μπορεί να υπερβεί μέσω ενός συστήματος αξιών ή τρόπου ζωής την όποια ατομικιστική αποτίμηση, και αφού δεν έχει και ένα σύστημα αξιών να αντιστρατεύσει, ο σύγχρονος άνθρωπος τρέμει. Τρέμει και φοβάται ο συνήθως άχρηστος, μικρός, άχθος αρούρης άνθρωπος μην πεθάνει.
Και εκεί έρχεται και πατάει ο κος Yalom, ο οποίος μετά από πόσα χρόνια ως επαγγελματίας ψυχοθεραπευτής ( αλήθεια ορισμό της ψυχής έχουν οι ψυχοθεραπευτές; ), και δεν ξέρω και σε ποια προχωρημένη ηλικία ανακάλυψε τον Επίκουρο και ω δυστυχία μας έρχεται να τον πουλήσει και στην Ελλάδα. Ω δυστυχία μας, που τόσες χιλιάδες Αθηναίοι περίμεναν από τον Yalom να ακούσουν για τον Επίκουρο και την τετραφάρμακο. Ώ δυστυχία μας, που τόσοι και τόσοι έχουν ανάγκη από μια επανάληψη των απλών οδηγιών ζωής του φιλοσόφου. Όπως και στην εποχή του Επίκουρου, σε έναν κόσμο αξιών που σιγά σιγά κατέρρεε, έπρεπε να εμφανιστεί ο φιλόσοφος και να επαναλάβει τα βασικά για όσους τα είχαν ξεχάσει ( και προφανώς θα ήταν πολλοί και τότε ) έτσι έρχεται και τώρα ο συγγραφέας με το σαν καρικατούρα έργο του να επαναλάβει σε φαρσοκωμοδία τα ίδια. Και το πρόβλημα συνεχίζει να υπάρχει.
Και φυσικά θα διαιωνίζεται, για όσο ο ατομισμός κυριαρχεί, για όσο η μόνη αξία είναι το χρήμα, για όσο ο άνθρωπος θεωρεί τον εαυτό του αποκομμένο απ’ όλο τον κόσμο και για όσο δεν έχει ένα αξιακό σύστημα να ζει. Η κατάσταση θα διαιωνίζεται μέχρι να θυμηθούμε πως ο Αίαντας αυτοκτόνησε γιατί τον χλεύασαν οι συμπολεμιστές του, ο Λεωνίδας έδωσε μια μάχη που οδηγούσε σε σίγουρο θάνατο γιατί όφειλε, μέχρι να θυμηθούμε τον Π.Γιαννόπουλο να καβαλάει το άλογο και να αυτοπυροβολείτε βουτηγμένος στα ιερά νερά της Ελευσίνας αφού είχε πει αυτά που έπρεπε και κανείς δεν έδιδε σημασία.
Εγώ θα αντιπροτείνω μια πιο λαϊκή λύση ειδικά για όσους βρίσκουν δύσκολα ή κουραστικά τα της φιλοσοφίας. Τα παραδοσιακά τραγούδια του Χάρου και μοιρολόγια καθώς και τα ταφικά επιγράμματα από την Παλατινή Ανθολογία. Αντιγράφω και ένα παραδοσιακό εδώ που διάβαζα πρόσφατα από συλλογή του Ν. Πολίτη.


Λεβέντης ερροβόλαγε από τα κορφοβούνια
Με το μαντήλι ‘ς το λαιμό, το βαροκεντημένο
Είχε το φέσι του στραβά και τα μαλλιά κλωσμένα,
Κ’ έστριφτε το μουστάκι του και ψιλοτραγουδούσε.
Κι’ ο Χάρος τον αγνάντεψε από ψηλή ραχούλα,
Καρτέρι πάει και τόβαλε ‘ς ένα στενό σοκάκι.
«Γειά σου, χαρά σου, Χάροντα.-Καλό ‘ς το το λεβέντι.
Λεβέντη μ’, πούθεν έρχεσαι, λεβέντη μ’ που πηγαίνεις;
-Από την μάντρα μου έρχομαι, ‘ς το σπίτι μου πηγαίνω.
Πάου να πάρω το ψωμί και πίσω να γυρίσω.
-Λεβέντη μ’ μ’ έστειλε ο Θεός, να πάρω την ψυχή σου.
-Χωρίς ανάγκη κι’ αρρωστιά ψυχή δεν παραδίνω..
Μον’ έβγα να παλέψουμε σε μαρμαρένιο αλώνι,
Κι’ α με νικήσης, Χάροντα, να πάρης την ψυχή μου,
Κι’ α σε νικήσω πάλι εγώ πήγαινε ‘ς το καλό σου.»
Πιάστηκαν και παλεύανε απ’ το πουρνό ως το βράδυ,
Κ’ εκεί ‘ς το γύρισμα του ηλιού που τρέμ’ να βασιλέψη,
Ακούν τον νιό που βόγγυζε και βαριαναστενάζει.
«Ασε με Χάρε μ’, άσε με παρακαλώ να ζήσω,
Τι έχω τα πρόβατα άκουρα και το τυρί ‘ς το ζύγι,
Τι έχω γυναίκα παρανιά και χήρα δεν της πρέπει,
Τι έχω παιδί κ’ είναι μικρό κι’ ορφάνια δεν του μοιάζει.
-Τα πρόβατα κουρεύονται και το τυρί ζυγειέται,
Και ταρφανό πορεύεται κ’ η χήρα κυβερνειέται."

ΥΓ: Όσοι θα ήθελαν να μάθουν λίγο περισσότερα για την Επικούρεια φιλοσοφία ακόμα και αν άκουσαν για τον Επίκουρο από τον Yalom ας πάνε στην πολύ καλή σελίδα http://www.epicuros.gr/

Όταν στους ιπποδρόμους σφάζονταν άνθρωποι

Το Σάββατο 4/4/09 μ.α.χ.χ οι θεσσαλονικείς τιμούν την μνήμη των σφαγιαθέντων συμπολιτών τους στο όργιο βίας που έμεινε γνωστό ώς η σφαγή της Θεσσαλονίκης και συγκαταλέγεται στις πιο φρικτές και με δόλο μαζικές σφαγές υπό πολιτικό συντονισμό με την εντολή του Θεοδοσίου του επονομασθέντα απο την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία ώς Μέγα για το θεάρεστο του έργο, του εκχριστιανισμού μεγάλου μέρους της ανατολικής ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.Πολύ καλά κάνουν οι Θεσσαλονικείς και τιμούν την μνήμη των αδικοχαμένων συμπολιτών τους, έτσι ώστε όλοι να μην ξεχνάμε τις τραγικές συνέπειες που μπορεί να έχουν οι πολιτικές επιδιώξεις και κυρίως η ιδεολογικοποίηση και δογματική χρήση του Θείου.Πολύ καλά κάνουν οι Θεσσαλονικείς και αποδίδουν τιμή σύμφωνα με τα πατρώα έθιμα των σφαγιαθέντων και όχι με αυτά των σφαγέων, για να θυμόμαστε πως κάθε τιμή αποδίδεται σύμφωνα με το τιμώμενο πρόσωπο και όχι σύμφωνα με τις όποιες ιδεοληπτικές αντανακλάσεις μας. Και για να μπορούν όλα αυτά να γίνουν πράξη ενάρετη, βασισμένη σε γνώση και όχι σε ιδεοληψίες ας διαβάσουμε και την ιστορία έτσι όπως την αφηγείται ο E.Gibbon στο έργο του "The History of the Decline and Fall of the Roman Empire". Στα Ελληνικά το έργο κυκλοφρεί απο τις εκδόσεις "Ελεύθερη Σκέψις"

Sedition and massacre of Thessalonica, A.D. 390.
The sedition of Thessalonica is ascribed to a more shameful cause, and was productive of much more dreadful consequences. That great city, the metropolis of all the Illyrian provinces, had been protected from the dangers of the Gothic war by strong fortifications and a numerous garrison. Botheric, the general of those troops, and, as it should seem from his name, a barbarian, had among his slaves a beautiful boy, who excited the impure desires of one of the charioteers of the circus. The insolent and brutal lover was thrown into prison by the order of Botheric; and he sternly rejected the importunate clamours of the multitude, who, on the day of the public games, lamented the absence of their favourite, and considered the skill of a charioteer as an object of more importance than his virtue. The resentment of the people was embittered by some previous disputes; and, as the strength of the garrison had been drawn away for the service of the Italian war, the feeble remnant, whose numbers were reduced by desertion, could not save the unhappy general from their licentious fury. Botheric and several of his principal officers were inhumanly murdered; their mangled bodies were dragged about the streets; and the emperor, who then resided at Milan, was surprised by the intelligence of the audacious and wanton cruelty of the people of Thessalonica. The sentence of a dispassionate judge would have inflicted a severe punishment on the authors of the crime; and the merit of Botheric might contribute to exasperate the grief and indignation of his master. The fiery and choleric temper of Theodosius was impatient of the dilatory forms of a judicial inquiry; and he hastily resolved that the blood of his lieutenant should be expiated by the blood of the guilty people. Yet his mind still fluctuated between the counsels of clemency and of revenge; the zeal of the bishops had almost extorted from the reluctant emperor the promise of a general pardon; his passion was again inflamed by the flattering suggestions of his minister Rufinus; and, after Theodosius had despatched the messengers of death, he attempted, when it was too late, to prevent the execution of his orders. The punishment of a Roman city was blindly committed to the undistinguishing sword of the barbarians; and the hostile preparations were concerted with the dark and perfidious artifice of an illegal conspiracy. The people of Thessalonica were treacherously invited, in the name of their sovereign, to the games of the circus; and such was their insatiate avidity for those amusements that every consideration of fear or suspicion was disregarded by the numerous spectators. As soon as the assembly was complete, the soldiers, who had secretly been posted round the circus, received the signal, not of the races, but of a general massacre. The promiscuous carnage continued three hours, without discrimination of strangers or natives, of age or sex, of innocence or guilt; the most moderate accounts state the number of the slain at seven thousand; and it is affirmed by some writers that more than fifteen thousand victims were sacrificed to the manes of Botheric. A foreign merchant, who had probably no concern in his murder, offered his own life and all his wealth to supply the place of one of his two sons; but while the father hesitated with equal tenderness, while he was doubtful to choose, and unwilling to condemn, the soldiers determined his suspense by plunging their daggers at the same moment into the breasts of the defenceless youths. The apology of the assassins, that they were obliged to produce the prescribed number of heads, serves only to increase, by an appearance of order and design, the horrors of the massacre, which was executed by the commands of Theodosius. The guilt of the emperor is aggravated by his long and frequent residence at Thessalonica. The situation of the unfortunate city, the aspect of the streets and buildings, the dress and faces of the inhabitants, were familiar, and even present, to his imagination; and Theodosius possessed a quick and lively sense of the existence of the people whom he destroyed.(91)

Influence and conduct of Ambrose, A.D. 388.
The respectful attachment of the emperor for the orthodox clergy had disposed him to love and admire the character of Ambrose, who united all the episcopal virtues in the most eminent degree. The friends and ministers of Theodosius imitated the example of their sovereign; and he observed, with more surprise than displeasure, that all his secret counsels were immediately communicated to the archbishop, who acted from the laudable persuasion that every measure of civil government may have some connection with the glory of God and the interest of the true religion. The monks and populace of Callinicum, an obscure town on the frontier of Persia, excited by their own fanaticism, and by that of their bishop, had tumultuously burnt a conventicle of the Valentinians and a synagogue of the Jews. The seditious prelate was condemned by the magistrate of the provinces either to rebuild the synagogue or to repay the damage; and this moderate sentence was confirmed by the emperor. But it was not confirmed by the archbishop of Milan.(92) He dictated an epistle of censure and reproach, more suitable perhaps if the emperor had received the mark of circumcision and renounced the faith of his baptism. Ambrose considers the toleration of the Jewish as the persecution of the Christian religion; boldly declares that he himself and every true believer would eagerly dispute with the bishop of Callinicum the merit of the deed and the crown of martyrdom; and laments, in the most pathetic terms, that the execution of the sentence would be fatal to the fame and salvation of Theodosius. As this private admonition did not produce an immediate effect, the archbishop from his pulpit(93) publicly addressed the emperor on his throne;(94) nor would he consent to offer the oblation of the altar till he had obtained from Theodosius a solemn and positive declaration which secured the impunity of the bishop and monks of Callinicum. The recantation of Theodosius was sincere; (95) and, during the term of his residence at Milan, his affection for Ambrose was continually increased by the habits of pious and familiar conversation.

Pennance of Theodosius, A.D. 390.
When Ambrose was informed of the massacre of Thessalonica, his mind was filled with horror and anguish. He retired into the country to indulge his grief and to avoid the presence of Theodosius. But as the archbishop was satisfied that a timid silence would render him the accomplice of his guilt, he represented in a private letter the enormity of the crime, which could only be effaced by the tears of penitence. The episcopal vigour of Ambrose was tempered by prudence; and he contented himself with signifying(96) an indirect sort of excommunication, by the assurance that he had been warned in a vision not to offer the oblation in the name or in the presence of Theodosius, and by the advice that he would confine himself to the use of prayer, without presuming to approach the altar of Christ, or to receive the holy eucharist with those hands that were still polluted with the blood of an innocent people. The emperor was deeply affected by his own reproaches and by those of his spiritual father; and after he had bewailed the mischievous and irreparable consequences of his rash fury, he proceeded in the accustomed manner to perform his devotions in the great church of Milan. He was stopped in the porch by the archbishop, who, in the tone and language of an ambassador of Heaven, declared to his sovereign that private contrition was not sufficient to atone for a public fault or to appease the justice of the offended Deity. Theodosius humbly represented that, if he had contracted the guilt of homicide, David, the, man after God's own heart, had been guilty not only of murder but of adultery. "You have imitated David in his crime, imitate then his repentance," was the reply of the undaunted Ambrose. The rigorous conditions of peace and pardon were accepted, and the public penance of the emperor Theodosius has been recorded as one of the most honourable events in the annals of the church. According to the mildest rules of ecclesiastical discipline which were established in the fourth century, the crime of homicide was expiated by the penitence of twenty years:(97) and as it was impossible in the period of human life to purge the accumulated guilt of the massacre of Thessalonica, the murderer should have been excluded from the holy communion till the hour of his death. But the archbishop, consulting the maxims of religious policy, granted some indulgence to the rank of his illustrious penitent, who humbled in the dust the pride of the diadem; and the public edification might be admitted as a weighty reason to abridge the duration of his punishment. It was sufficient that the emperor of the Romans, stripped of the ensigns of royalty, should appear in a mournful and suppliant posture; and that, in the midst of the church of Milan, he should humbly solicit, with sighs and tears, the pardon of his sins.(98) In this spiritual cure Ambrose employed the various methods of mildness and severity. After a delay of about eight months Theodosius was restored to the communion of the faithful; and the edict, which interposes a salutary interval of thirty days between the sentence and the execution, may be accepted as the worthy fruits of his repentance. (99) Posterity has applauded the virtuous firmness of the archbishop: and the example of Theodosius may prove the beneficial influence of those principles which could force a monarch, exalted above the apprehension of human punishment, to respect the laws and ministers of an invisible Judge. "The prince," says Montesquieu, "who is actuated by the hopes and fears of religion, may be compared to a lion, docile only to the voice, and tractable to the hand, of his keeper."(100) The motions of the royal animal will therefore depend on the inclination and interest of the man who has acquired such dangerous authority over him; and the priest who holds in his hand the conscience of a king may inflame or moderate his sanguinary passions. The cause of humanity and that of persecution have been asserted by the same Ambrose with equal energy and with equal success.

Ενδιαφέρον ιστορικό έχουν και κάποια διατάγματα του Θεοδοσίου που δίνουν το κλίμα που επικρατούσε εκείνη την εποχή.Κάποια εδώ, και ένα γενικότερο κείμενο εδώ