Τετάρτη 3 Οκτωβρίου 2012

Εκπαίδευση στην Δημοκρατία

Από την εποχή που έδινα πανελλήνιες και από την μία διαβάζαμε αναγκαστικά τα κριτικά δοκίμια του Παπανούτσου και από την άλλη στα φροντιστήρια μας έκαναν πλύση εγκεφάλου στην μεθοδολογία της έκθεσης όπου η τάση των ημερών ήταν να χρησιμοποιούμε κάποιες έννοιες κλειδιά που ταίριαζαν με την κατάλληλη ελάχιστη διαμόρφωση σε κάθε θέμα, έχω μια απέχθεια για την χρήση της λέξης "παιδεία" ως πανάκεια για το κάθε μας πρόβλημα.

Βέβαια σέβομαι απεριόριστα την συγκεκριμένη λέξη όταν αυτή έχει το αρχικό αρχαιοελληνικό της νόημα που είναι πιο κοντά σε αυτό των σημερινών "πολιτισμός"ή "κουλτούρα" αλλά, η χρήση της τότε στις εκθέσεις, όπως και τώρα στις περισσότερες περιπτώσεις, ουδεμία σχέση φαίνεται να έχει με αυτό. Μάλλον χρησιμοποιείται σαν μια άνευ συγκεκριμένου νοήματος λέξη, η οποία φαίνεται να χαρακτηρίζεται μόνο από το πάντα θετικό της πρόσημο που σε κάθε περίπτωση θέλει να δείχνει τον ουμανιστικό, δημοκρατικό και προοδευτικό τρόπον σκέπτεσθαι αυτού που την χρησιμοποιεί, εξ' ου και η συχνή της χρήση με ανάλογες χαμένου νοήματος λέξεις όπως φασισμός, δημοκρατία, μαλάκας οι οποίες πια δεν νοηματοδοτούνται από μόνες τους αλλά μόνο συμπερασματικά από το ευρύτερο πλαίσιο ή και τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται. "Αντε γαμήσου ρε φασίστα", ή "ελα ρε μαλάκα μου", ή "είμεθα υπέρμαχοι της δημοκρατίας¨ ή και "η λύση για την μετανάστευση είναι η παιδεία". (Αντε γαμήσου ρε μαλάκα, έλα ρε φασίστα μου, είμεθα υπέρμαχοι της παιδείας, η λύση για την μετανάστευση είναι η δημοκρατία)

Εν πάση περιπτώσει έχω διαπληκτιστεί τόσες πολλές φορές σε συζητήσεις όταν ακούω την πανάκεια-παιδεία, που μερικές φορές ψάχνομαι μήπως έχω κάποιο ψυχολογικό πρόβλημα. Σήμερα όμως ηρέμισα λίγο όταν διάβασα το κειμενάκι " Η ΕΠΑΝΑ-ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑΣ " του πάντα οξυδερκή Περίκαλλου το οποίο και μου έδωσε το έναυσμα για το παρόν.

Δεν γνωρίζω αν συμφωνεί με τις επόμενες σκέψεις μου, όμως σίγουρα και οι δύο βρίσκουμε ενδιαφέρον το τσιτάτο "ΑΝ Η ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ ΔΕ ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ ΣΩΣΤΑ, ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ" που αλίευσε ο Περίκαλλος  απο μια αντιφα, αναρχική αφίσα, σύμφωνα βέβαια με τα ίδια τα γραφόμενα σε αυτήν.
Και συνεχίζει ο φίλος διαπιστώνοντας - και δίνοντας μου το έναυσμα - πως "Θέλει εκπαίδευση η κοινωνία αδερφέ αναγνώστη, δεν είναι παίξε-γέλασε.".

Βλέπετε η μεγαλύτερη ζημιά που έγινε στην λέξη παιδεία δεν είναι πως απέκτησε μια ταυτοσημία με την πανάκεια άνευ περαιτέρω επιχειρηματολογίας η οποία κρίνεται ανούσια, αλλά πως στο μυαλό του καθενός που την χρησιμοποιεί ταυτίζεται με την ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ. Επειδή μάλιστα εκτός από τις εκθέσεις της 3ης λυκείου η παιδεία φορέθηκε πολύ και με το ψωμί-παιδεία-ελευθερία και τον μετέπειτα εν Ελλάδι προοδευτικό αριστερό χώρο, η λέξη κατέληξε σήμερα να έχει ενδιαφέρουσες και γελοίες , αυτοαναιρούμενες χρήσεις όπως στο εν λόγω αφισάκι όπου κάποιοι Αναρχικοί, διαφημίζοντας μια Αντιφα συγκέντρωση, ,μας πληροφορούν πως για να υπάρξει Δημοκρατία, θα πρέπει πρώτα να υπάρξει ΣΩΣΤΗ (σύμφωνα δηλαδή με τα πρότυπα τους) σκέψη στην πλειοψηφία του κόσμου. Από αυτό βέβαια αντιλαμβανόμαστε αμέσως πως για την κοινωνία υπάρχει μια ορισμένη ΣΩΣΤΗ αντίληψη η οποία και πρέπει μέσω της ΠΑΙΔΕΙΑΣ να καλλιεργηθεί κάτι που απαιτεί αν μη τι άλλο μια κεντρική εξουσία, ή μια οργανωμένη προώθηση παιδευτικού συστήματος που θα καλλιεργεί το  ΣΩΣΤΟ πλαισίο σκέψης. Ευτυχώς όπως μας αναφέρει η αντιφασιστική αναρχική αφισούλα η απόλυτη πλειοψηφία  δεν είναι απαραίτητη αλλά η Δημοκρατία μπορεί να λειτουργήσει και παρά την ύπαρξη μιας μειοψηφίας (όσο μικρότερης τόσο καλύτερα φαντάζομαι) στην οποία η κατά τα σωστά πρότυπα ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (και σωστά χρησιμοποιεί τον όρο Εκπαίδευση ο Περίκαλλος) απλά απέτυχε.
Ελπίζω όλοι να απολαμβάνετε το τραγελαφικό του θέματος γιατί αν όχι θα με πιάσουν πάλι τα ψυχολογικά μου όμως το θέμα δεν σταματά εδώ έχει και καλύτερο.

Όπου αναγκαστικά θα πάμε σε μια δεύτερη λέξη που μαζί με την παιδεία έχει υποστεί βιασμό, την Δημοκρατία. Γιατί παρότι την σέβομαι και αυτή επίσης πολύ όταν έχει την αρχική της αρχαιοελληνική  έννοια δηλαδή του να περιγράφει ένα συγκεκριμένο ΤΡΟΠΟ πολιτειακής λειτουργίας, βγάζω φλύκταινες όταν αποκτά πάλι άνευ περιεχομένου ένα θετικό ηθικολογικό πρόσημο που ανάλογα με το πρόσωπο που την χρησιμοποιεί στην πραγματικότητα απλά σημαίνει την ΚΑΘΟΛΙΚΗ η έστω πλειοψηφική ΑΠΟΔΟΧΗ της ιδεολογικής του άποψης.
Οπότε σε αυτό το πλαίσιο δεν είναι να μας κάνει εντύπωση πως στο παραπάνω παράδειγμα  για να έχουμε Δημοκρατία πρέπει πρώτα να έχουμε δεχτεί την κατάλληλη ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ώστε να μάθουμε να ΣΚΕΦΤΟΜΑΣΤΕ ΣΩΣΤΑ. Αντιστρόφως αν δεν σκεφτόμαστε σωστά, είτε δεν έχουμε λάβει την κατάλληλη εκπαίδευση είτε αυτή απέτυχε, οπότε δεν μπορούμε να έχουμε Δημοκρατία κάτι στο οποίο φυσικά συμφωνεί και ο κάθε χρυσαυγίτης που σέβεται τον εαυτό του.

Αν στα παραπάνω προσθέσουμε και τον μεσσιανισμό που χαρακτηρίζει την σκέψη όχι μόνο βασικών ιδεολόγων της αριστεράς, αλλά και της πλειοψηφίας του απλού κόσμου, πολύ απλά δημοκρατία δεν θα έχουμε ποτέ  ή ίσως όταν και οι ομογενείς με τα 600 δις κεφάλαια ξεπληρώσουν το χρέος μας, μάλλον κάπου μετά την δευτέρα παρουσία.

Ανατρέχοντας όμως στο αρχικό νόημα της δημοκρατίας όπου όπως είπα περιγράφει ένα συγκεκριμένο σύστημα πολιτειακής διαχείρισης και ειδικότερα του πως πηγάζει και εκτελεί η εξουσία θα διαπιστώσουμε πως η μόνη -και αχρωμάτιστη ιδεολογικά - εκπαίδευση που χρειάζεται η Δημοκρατία είναι τεχνικής φύσεως πάνω στις δομές και στις διαδικασίες της κάτι μάλιστα που η ίδια συνεχώς παρέχει σε αυτούς που βρίσκονται εντός της με την συμμετοχή και την ανάληψη της ευθύνης. Η Δημοκρατία δεν προϋποθέτει συγκεκριμένου ιδεολογικού τύπου εκπαίδευση, και ούτε η ίδια προκαθορίζει μια συγκεκριμένη "ηθική" ούτε βέβαια εγγυάται κάποιο αποτέλεσμα συγκεκριμένων ιδεολογικών προτύπων έτσι όπως μπορεί να το φαντασιώνονται οι σύγχρονοι κρυφοφασίστες κάθε απόχρωσης.

Επειδή όμως για παιδεία και δημοκρατία εκτός από "αναρχικούς"  αλλά και χρυσαυγήτες πρόσφατα, παραδοσιακά ακούμε κυρίως  από το σύστημα, να πούμε πως η Δημοκρατία όπως και η Παιδεία δεν είναι λέξεις κενές περιεχομένου με μόνη αξία να χρησιμοποιούνται απο την χυδαία εξουσιαστική ρητορεία, ώστε να προκαλούν συναισθηματικούς αυτοματισμούς σε καταναλωτικά ανδράποδα παρά του ότι το σύνθημα που φαίνεται να επικρατεί σε αυτά είναι Παιδεία-Δημοκρατία-Μαλακία (και ότι θέλει ο καθένας ας καταλάβει). Οι λέξεις αυτές είναι πολύ συγκεκριμένου νοήματος και κάποτε θα πάρουν την εκδίκηση τους.

 

3 σχόλια:

athinovio είπε...

Δεν έχω κάτι να προσθέσω, απλά σκέφτηκα ότι ίσως σε παρηγορεί το γεγονός ότι υπάρχει κι άλλος ένας τουλάχιστον (μία: εγώ) που ταυτίζεται με αυτή την άποψη: δημοκρατία δε σημαίνει ομοιομορφία σκέψεων, αλλά αντιθέτως, πληθώρα αυτών.

Την καληνύχτα μου.

Ἀριστοκλῆς είπε...

Καὶ οἱ ὅροι "σκέπτομαι" καὶ "σκέψις" ἔχουν κακοποιηθῇ,
ὅπως φαίνεται ἀπὸ τὴν χρῆσί τους.

Πανδιων είπε...

@Athinovio κάτι κάνει και η παρηγοριά.

@Αριστοκλή θες να απλώσεις λίγο τον σχολιασμό σου για να καταλάβω τι θες να πείς;