Ελικόπτερα και ναυάγια: Επιφανείς και θάνατος από το Ρήγιο έως την Παταγονία

10 Μαρτίου 2015, δύο ελικόπτερα που μεταφέρουν Γάλλους ολυμπιονίκες και άλλους αθλητές, διαγωνιζόμενους σε κάποιο ριάλιτι, συγκρούονται για ανεξήγητους λόγους στο άκρο της Αργεντινής στην Παταγονία. Στα συντρίμμια κείτονται νεκροί οι επιφανείς αθλητές της Γαλλίας και όλη η χώρα βυθίζεται στο πένθος για αυτή την τραγική, άωρη, απώλεια. Η είδηση κάνει τον γύρο του κόσμου, συνοδεύεται από οπτικό υλικό που μας μεταφέρει την ίδια την στιγμή της σύγκρουσης. Διάφοροι επώνυμοι σχολιάζουν το τραγικό συμβάν που καταλαμβάνει 5 λεπτά σε κάθε δελτίο ειδήσεων, και 200 λέξεις σε κάθε εφημερίδα και ειδησιογραφικό ιστότοπο. Στις περισσότερες περιπτώσεις η είδηση αύριο θα ξεχαστεί, θα επικαλυφθεί από κάποιο άλλο νέο, εξίσου ή πιο τραγικό. Το ένα γεγονός θα καλύψει το προηγούμενο, όπως κάθε ημέρα. Στην Γαλλία, την πατρίδα των αδικοχαμένων επιφανών που συμμετείχαν σε μια τηλεοπτική παραγωγή εκατομμυρίων προφανώς με το αζημίωτο, το πένθος, οι συζητήσεις, η είδηση η ίδια θα κρατήσει λίγο παραπάνω. Ίσως μια ή δύο εβδομάδες. Για τους κοντινούς ανθρώπους των νεκρών ο πόνος ίσως κρατήσει μια ζωή. Το εύρος της μνήμης μας και της συναισθηματικής μας απόκρισης, σήμερα τοποθετείται κάπου ανάμεσα σε αυτούς τους χρόνους, ένταση πυροτεχνήματος που σβήνει γρήγορα καθώς κάποιο άλλο φως θα έρθει να το επισκιάσει.

Τον 5ο αιώνα προ ανατροπής του κόσμου η πόλη της Σικελικής Μεσσήνης, όπως συνήθιζε από έθιμο "αρχαίο" στέλνει απέναντι στο Ρήγιο της Καλαβρίας μια παιδική χορωδία 35 παιδιών με τον διδάσκαλο τους και έναν αυλητή, προφανώς ως αντιπροσώπευση, να συμμετάσχουν σε κάποια εορτή. Το καράβι καθώς διασχίζει το στενό το πιάνει κακοκαιρία και τελικά βυθίζεται παίρνοντας μαζί του τα παιδιά και τους συνοδούς τους. Οι Μεσσήνιοι είναι συντετριμμένοι από το γεγονός και αναθέτουν σε γλύπτη από την Ήλιδα να φτιάξει ένα σύμπλεγμα των 35 παιδιών, του διδασκάλου τους, και του αυλητή το οποίο τελικά αναθέτουν στην Ολυμπία, το μεγάλο ιερό και θησαυροφυλάκιο της φυλετικής μνήμης όπως όλα τα ιερά της αρχαιότητας άλλωστε. Το γλυπτό σύμπλεγμα βλέπει ο περιηγητής Παυσανίας 500 χρόνια! μετά το γεγονός (παρότι κατά καιρούς τα αναθηματικά έργα στα ιερά ανακυκλώνονταν για να δημιουργηθεί χώρος για τα νέα) και μας παραδίδει την ιστορία του. Εύρος μνήμης τουλάχιστον 500 χρόνων, μπορεί και για πάντα, αν δεν είχαμε την απότομη και βάναυση διακοπή της από την εισβολή της ανατολής ενός νέου κόσμου. Ενός κόσμου με μνήμη κοντή και επιφανείς ανθρώπους που καταπίνουν οι ειδήσεις του πενταλέπτου.

[25.2] Μεσσηνίους τοὺς ἐπὶ τῷ πορθμῷ κατὰ ἔθος δή τι ἀρχαῖον πέμποντας ἐς Ῥήγιον χορὸν παίδων πέντε ἀριθμὸν καὶ τριάκοντα καὶ διδάσκαλόν τε ὁμοῦ τῷ χορῷ καὶ ἄνδρα αὐλητὴν ἐς ἑορτήν τινα ἐπιχώριον Ῥηγίνων, κατέλαβεν αὐτούς ποτε συμφορά, μηδένα ὀπίσω τῶν ἀποσταλέντων σφίσιν ἀποσωθῆναι: ἀλλὰ ἡ ναῦς ἡ ἄγουσα τοὺς παῖδας ἠφανίσθη σὺν αὐτοῖς κατὰ τοῦ βυθοῦ. ἔστι γὰρ δὴ ἡ κατὰ τοῦτον θάλασσα τὸν πορθμὸν θαλάσσης χειμεριωτάτη πάσης: [25.3] οἵ τε γὰρ ἄνεμοι ταράσσουσιν αὐτὴν ἀμφοτέρωθεν τὸ κῦμα ἐπάγοντες ἐκ τοῦ Ἀδρίου καὶ ἐξ ἑτέρου πελάγους ὃ καλεῖται Τυρσηνόν, ἤν τε καὶ ἀνέμων ἀπῇ πνεύματα, ὁ δὲ καὶ τηνικαῦτα ὁ πορθμὸς κίνησιν βιαιοτάτην αὐτὸς ἐξ αὑτοῦ καὶ ἰσχυρὰς παρέχεται παλιῤῥοίας: θηρία τε τοσαῦτα ἐς αὐτὸν τὰ ἀθροιζόμενά ἐστιν, ὡς καὶ τὸν ἀέρα τὸν ὑπὲρ τῆς θαλάσσης ταύτης ἀναπίμπλασθαι τῶν θηρίων τῆς ὀσμῆς, ὡς σωτηρίας γε ἐκ τοῦ πορθμοῦ μηδὲ ἐλπίδος τι ὑπολείπεσθαι ναυαγῷ. εἰ δὲ ἐνταῦθα συνέπεσε καὶ Ὀδυσσεῖ διαφθαρῆναι τὴν ναῦν, ἄλλως μὲν οὐκ ἄν τις πείθοιτο ἐκνήξασθαι ζῶντα ἐς τὴν Ἰταλίαν αὐτόν: τὸ δὲ ἐκ τῶν θεῶν εὐμενὲς ἐπὶ παντὶ ἐργάζεται ῥᾳστώνην. [25.4] τότε δὲ ἐπὶ τῇ ἀπωλείᾳ τῶν παίδων οἱ Μεσσήνιοι πένθος ἦγον, καὶ ἄλλα τέ σφισιν ἐς τιμὴν αὐτῶν ἐξευρέθη καὶ εἰκόνας ἐς Ὀλυμπίαν ἀνέθεσαν χαλκᾶς, σὺν δὲ αὐτοῖς τὸν διδάσκαλον τοῦ χοροῦ καὶ τὸν αὐλητήν. τὸ μὲν δὴ ἐπίγραμμα ἐδήλου τὸ ἀρχαῖον ἀναθήματα εἶναι τῶν ἐν πορθμῷ Μεσσηνίων: χρόνῳ δὲ ὕστερον Ἱππίας ὁ λεγόμενος ὑπὸ Ἑλλήνων γενέσθαι σοφὸς τὰ ἐλεγεῖα ἐπ' αὐτοῖς ἐποίησεν. ἔργα δέ εἰσιν Ἠλείου Κάλλωνος αἱ εἰκόνες

"Δυσερμηνεύοντας" τον κόσμο

Αν η ομορφιά βασίζεται σε μια κοινή ερμηνεία περί αρμονίας τότε κάθε λανθασμένη ερμηνεία μας καταδικάζει στην ασχήμια. 

Οι θρησκείες, υπό μια κοινωνιολογική οπτική, μπορούν να θεωρηθούν το αποτέλεσμα των ερμηνευτικών προσπαθειών του ανθρώπου για τον κόσμο. Από το γεγονός αυτό, λαμβάνοντας υπόψη τις πολιτισμικές και άλλες διαφορές ανάμεσα στους λαούς εξηγείται και η πολυμορφία των θρησκειών. Συγχρόνως, στα σημεία επαφής και στις ουσιαστικές ομοιότητες υποδηλώνεται η κοινή αλήθεια της καθαρής οπτικής του ανθρώπου για τον κόσμο και τους Θεούς, ανεξαρτήτως των επιμέρους εξωτερικών διαφορών (ή η κοινή παράκρουση). Από την άλλη, από την στιγμή που μια θρησκεία καθιερωθεί ως το απαύγασμα αυτής της οπτικής ενός λαού, ομάδας κτλ, λειτουργεί με την σειρά της ως ερμηνευτικό εργαλείο για τον κόσμο σε μια συνεχή διαλεκτική σχέση με αυτόν. Ως εκ τούτου, στο πόσο καλό εργαλείο είναι έκαστη τέτοια κοσμοθέαση, αναλογεί όχι μόνο το πόσο αληθής είναι η κοσμική αντανάκλαση μέσα μας, στους θεσμούς μας, στα πιστεύω μας και στις ερμηνείες μας, αλλά και η συμπεριφορά μας, η ψυχοσύνθεση μας και όλα τα άλλα στοιχεία που σε συλλογικό συνδυασμό καταλήγουν σε αυτό που θα λέγαμε πολιτισμό.

Την τελευταία εβδομάδα, τον γύρο των μμε και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έκανε η είδηση και κάποια βίντεο της καταστροφής των αρχαιοτήτων του μουσείου της Μοσούλης άλλοτε Νινευή, αργότερα Μέψιλα (κατά Ξενοφώντα) στο Ιράκ από τους φανατικούς ισλαμιστές της ISIS, την οποία ο δυτικός κόσμος συνεχίζει να αποκαλεί τρομοκρατική οργάνωση, παρότι ή ίδια αυτοχαρακτηρίζεται ως Ισλαμικό κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε (από το Λατινικό ανατέλλω: ένας ακαθόριστος γεωγραφικός προσδιορισμός της εγγύς ανατολής κάτω από την Ανατολία), έχοντας ήδη καταλάβει εδάφη της Συρίας του Ιράκ του Λιβάνου και βλέπουμε και στο μέλλον τι θα γίνει. Σε κάποιο βαθμό είναι λογικό ο δυτικός κόσμος να χαρακτηρίζει κάπως έτσι το συγκεκριμένο μόρφωμα, αρκεί να αναλογιστούμε τα εκατομμύρια των (μέχρι στιγμής) ειρηνόφιλων ισλαμιστών της δύσης, από τους οποίους πρέπει να διαχωριστεί η κατάσταση αυτή, ορθώς πολιτικά για να μην υπάρχουν τσουβαλιάσματα και ισλαμοφοβία, αλλά όχι και τόσο ορθώς σε γενικές ορθολογικές γραμμές όπως θα δούμε.

...Τότε έστρεψε κρυφά προς τις θεότητες τους (τα είδωλα) και είπε: “Γιατί δεν τρώτε (από τις προσφορές (θυσίες) που είναι μπροστά σας);..!

“Τι συμβαίνει σ’ εσάς, και δεν προφέρετε μια συλλαβή”;

Και προχώρησε κρυφά πάνω τους χτυπώντας (τα) με το δεξί του (χέρι)».(Κοράνι 37: 88-93)

Τα έσπασε όλα εκτός από το μεγαλύτερο είδωλο. Το άφησε επίτηδες με την ελπίδα να το ρωτήσουν (το είδωλο)για αυτήν την κατάσταση.

«Έτσι τα έκανε κομμάτια (όλα) εκτός από το μεγαλύτερο απ’ αυτό, ώστε ίσως επιστρέψουν σ’ αυτό.» (Κοράνι 21:58)

Όταν επέστρεψαν από την γιορτή τους είδαν τα σπασμένα είδωλα και κατηγόρησαν τον Αβραάμ. Ο Αβραάμ(ε.σ) είπε σε αυτούς:

«Είπε: “Όχι, αυτό έχει γίνει απ’ αυτόν τον μεγαλύτερο! Ρωτείστε τους, αν μπορούν να μιλήσουν!“.» (Κοράνι 21:63)

Ειρωνικά και σαρκαστικά κατηγόρησε το μεγάλο είδωλο, δείχνοντας τους την ανακολουθία και τον παραλογισμό στο να λατρεύουν αντικείμενα. Επειδή όμως γνώριζαν ότι αυτά τα αντικείμενα δεν μπορούν να μιλήσουν είπαν στον Αβραάμ:...

Για κάποιους από εμάς, τους περισσότερους πολιτισμένους ανθρώπους θα έλεγα, το βίντεο είναι τραγικά αποκαρδιωτικό, καθώς δείχνει με τον πιο ωμό τρόπο πως μερικοί πιθηκάνθρωποι με βαριοπούλες, μπορούν  σε ελάχιστα λεπτά να καταστρέψουν πολιτισμική παραγωγή χιλιάδων χρόνων. Το εντυπωσιακό είναι, πως ιστορικά, οι θρησκείες συνοδεύουν την πορεία ανάδυσης του ανθρώπου από τον πιθηκάνθρωπο και την δημιουργία πολιτισμού, μέχρι κάποια στιγμή…. κατά την οποία τα πράγματα αντιστρέφονται και δημιουργούνται συγκεκριμένες θρησκείες που επιστρέφουν τον άνθρωπο ξανά πίσω στον πιθηκάνθρωπο. Προφανώς οι ισλαμιστές του βίντεο είναι θύματα αυτής της διαδικασίας.

Το ζήτημα είναι πως οι συγκεκριμένοι «άνθρωποι» δεν αποτελούν όπως κακώς συνήθως ερμηνεύεται, μια απόκλιση από την καθιερωμένη ή νορμάλ, ή φυσιολογική, κατάσταση του Ισλαμισμού αλλά τουναντίον μια επιστροφή στις ρίζες του. Φυσικά δεν θέλω να τσουβαλιάσω αδίκως, αλλά ιστορικά μιλώντας οι λεηλασίες (η τζιχάντ ως επέκταση της επιδρομής στα καραβάνια) ο φανατικός ανεικονισμός κ.α, δεν είναι απόκλιση είναι η κανονική, αρχική, πηγαία, αληθινή στάση της συγκεκριμένης θρησκείας. Απόκλιση της αποτελούν πχ ο Σουφισμός (μέσω ζωροαστρικής και νεοπλατωνικής επιροής), τα πανεπιστήμια της Βαγδάτης και των άλλων Περσικών περιοχών (λόγω Περσικού και Ελληνικού πολιτισμού), η Αραβική σπουδή στην ιατρική και επιστήμες (από την Ελληνική επιρροή) κτλ. Όχι, αυτό που βλέπουμε στο βίντεο είναι η κανονική, βάσει του εργαλείου ερμηνείας του κόσμου το οποίο αποδέχονται, συμπεριφορά.

Ομοίως, βέβαια, και οι σημερινοί δυτικοί χριστιανοί του «πολιτισμένου» κόσμου δεν είναι οι κανονικοί, βάσει του εργαλείου τους ερμηνείας του κόσμου, χριστιανοί αλλά οι αποκλίσεις, έτσι όπως αυτές προέκυψαν από το μπόλιασμα με την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα, την Αναγέννηση, την ανάδυση της μοντερνικότητας και όλα τα υπόλοιπα που μεσολάβησαν. Και αυτοί, όπως και τα  θρησκευτικά ξαδέλφια τους, βρίσκονται ανά πάσα στιγμή έτοιμοι να κυλήσουν στην βαρβαρότητα, την οποία ιστορικά γνωρίζουμε κατά τους πρώτους αιώνες χριστιανικής εξάπλωσης, δηλαδή μια βαρβαρότητα η οποία δεν διαφέρει ολωσδιόλου με αυτή που βλέπουμε σήμερα από τους φανατικούς της ISIS. Το γεγονός αυτό βέβαια, τουλάχιστον για εμάς τους τρίτους που δεν έχουμε πρόβλημα να το αναγνωρίσουμε, που γνωρίζουμε ποιες είναι πραγματικά οι παρεκκλίσεις και ποιες οι προκαθορισμένες βάσει ερμηνευτικού εργαλείου συμπεριφορές, δημιουργεί μια τραγελαφική κατάσταση. (Δύσκολα ας πούμε χειροκροτάς αν αρχίσει να βομβαρδίζει ο ένας πιθηκάνθρωπος τον άλλο να γλυτώσουμε αφού τέτοιες συμπεριφορές απλά παράγουν περισσότερους από δαύτους που θέλουμε να απαλλαγούμε. )

Γιατί είναι εξαιρετικά δύσκολο οιοσδήποτε μη φανατικός, δηλαδή αλλοτριωμένος, δηλαδή μπολιασμένος από την ελληνορωμαική αρχαιότητα, από την Αναγέννηση, από τον σύγχρονο κόσμο, από την αθεΐα, από αυτά και άλλα πολλά, χριστιανός ή ισλαμιστής, να δεχτεί πώς αυτός είναι που αποτελεί παρέκκλιση για την θρησκεία του και όχι ο φονταμενταλιστής με την βαριοπούλα, όπως ακριβώς θα ήταν παρέκκλιση αν πηγαίναμε πίσω 1600 χρόνια, τότε που τα σφυριά τα κράταγαν οι μετέπειτα άγιοι της χριστιανοσύνης.

Γιατί αυτό που προφανώς είναι εξαρχής λάθος, αρκεί να δεχτούμε πως η αλήθεια του ανθρώπου είναι στο να δημιουργεί και όχι να καταστρέφει, είναι το ερμηνευτικό σύστημα, η αρχική σύλληψη η οποία συνεχίζει την λανθασμένη της διαλεκτική με τον κόσμο, διαστρεβλώνοντας και αυτόν και τους διαλεγόμενους με αυτόν πιστούς. Θα ήταν πολύ ωραίο να γίνονταν ξαφνικά κατανοητό πως σε επίπεδο ατάκας η όλη υπόθεση μετά από δύο χιλιάδες χρόνια ιστορίας καταλήγει στο πολυθεϊσμός ή βαρβαρότητα, όμως δυστυχώς, τα επικρατούντα εργαλεία ερμηνείας, αυτά που διαμορφώνουν τους ανθρώπους, δεν είναι τα σωστά για κάτι τέτοιο. Δυστυχώς επίσης, οι ελάχιστοι πολυθεϊστές, δεν έχουν ούτε την δύναμη, αλλά ούτε και το σθένος (τουλάχιστον προς το παρόν), θα έλεγα, για να διαμορφώσουν μια άλλη πραγματικότητα, βασισμένη στην δική τους ερμηνεία του κόσμου, μια ερμηνεία η οποία παρήγαγε τα αγάλματα που κονιορτοποιούνται από τις βαριοπούλες, μια ερμηνεία η οποία βασίστηκε στην πολυμορφία, στην μορφή, στην ομορφιά, στην ανεκτικότητα, στην δεκτικότητα, στην ανταλλαγή, στα ανοιχτά μάτια προς τον κόσμο και τους ανθρώπους, δηλαδή στην αληθινή αντανάκλαση του κόσμου μέσα μας.

Το γεγονός πως λόγω περιβάλλοντος, κινδυνεύουν με αρνητικό μπόλιασμα ακόμα και αυτοί που αποτελούν την λύση στα παραπάνω δεν αφήνει περιθώρια για πολλή αισιοδοξία. Βέβαια, σε μια τέτοιου δυϊκού τύπου εξίσωση, πολυθεϊσμός ή βαρβαρότητα, τι απομένει χωρίς αισιοδοξία; Ας ελπίσουμε η πασίδηλη πολυμορφία του κόσμου, η οποία γνωρίζει πολύ καλά, από την αυγή της εμφάνισης του ανθρωπίνου είδους, να δημιουργεί συνεχώς αντανακλάσεις, οι οποίες κάποτε, παίρνουν την μορφή κατάλληλων εργαλείων για την ερμηνεία του κόσμου και του εαυτού μας. Εργαλεία τα οποία θα μας επιτρέπουν να ξαναμπούμε σε μια δημιουργική διαλεκτική διαδικασία με τον κόσμο ώστε από την ιστορικά αποδεδειγμένη εξίσωση πολυθεϊσμός ή βαρβαρότητα να φύγει ο δεύτερος παράγοντας.

Φαλληφόρια '2015'

Έφτασε ο καιρός που για δεύτερη συνεχή χρονιά θα πραγματοποιηθεί στο κέντρο της Αθήνας η εορτή των Φαλληφορίων (περισσότερες πληροφορίες στην περσινή συνέντευξη του Παρμενίδη). Μια εορτή προς τιμήν του Διονύσου, ενταγμένη στον εορταστικό κύκλο του θεού που τον χειμώνα ξυπνάει μέσα μας τους χυμούς της ζωής και εμπνέει ένθεη μανία.

Το Σάββατο λοιπόν 21/2 ραντεβού στις 18:30 μπροστά από το νέο μουσείο Ακροπόλεως για να ξεκινήσει ο Διονυσιακός θίασος την άχρονη πομπή του μέσα από την σημερινή πόλη.

Η εκδήλωση στο FB : https://www.facebook.com/events/285145494942723

Η νομική μορφη "θρησκευτική κοινότητα" και ο σύγχρονος πολυθεϊσμός.

Όσοι ασχολούνται λίγο με τα θρησκευτικά νομικά ζητήματα και ειδικά οι επιπλέον ανήκοντες στον χώρο των σύγχρονων Ελλήνων πολυθεϊστών, θα έχουν διαπιστώσει την όλη συζήτηση ή μάλλον φασαρία που έχει προκύψει μετά την εμφάνιση ενός νέου νόμου του κράτους που δημιουργεί μια νέα νομική μορφή αυτή της «θρησκευτικής κοινότητας (περισσότερες λεπτομέρειες εδώ). Για άλλη μια φορά, το "συνάφι" μας συνολικά έχει καταφέρει να δείξει το χειρότερο του πρόσωπο καθώς κολλήματα, προσωπικά θέματα, και διάφορες άλλες ανούσιες χαζομάρες έχουν καταφέρει να επικαλύψουν τα ουσιαστικά ζητήματα που καλούμαστε να δούμε. Θα ήθελα λοιπόν στο παρόν να εξετάσω κάποιες ουσιαστικές πτυχές του ζητήματος, με κεντρικό άξονα σκέψης το ζήτημα της "αναγνώρισης" της θρησκείας μας εκφράζοντας τις προσωπικές μου απόψεις.

Ξεκινώντας να αναφέρω μερικά βασικά πράγματα εν τάχει για το μέχρι πρότινος και σε ένα βαθμό ακόμα ισχύον καθεστώς (απλά αναφορικά οπότε αν υπάρχει κάποιο σοβαρό σφάλμα στα παρακάτω δέχομαι διορθώσεις).

1. Το Ελληνικό κράτος επίσημα, δηλαδή νομικά, "αναγνωρίζει" από το Σύνταγμα του τρείς θρησκείες. Την Ελληνική ορθόδοξη αποστολική εκκλησία, το Ισλάμ μέσω της Μουσουλμανικής μειονότητας και την Εβραϊκή θρησκεία μέσω του ΚΙΣ.
2. Στην Ελληνική νομολογία δεν υπάρχει  πρόβλεψη για "αναγνώριση" στο ίδιο επίπεδο άλλων θρησκειών.
3. Στην παραπάνω παράβλεψη το χάπι χρυσώνεται με την ύπαρξη νόμου περί αδειοδότησης "ευκτήριων οίκων" που ναι μεν δεν λύνει ούτε μικρό ποσοστό των υφιστάμενων προβλημάτων πόσο μάλλον να καλύπτει ζητήματα ισονομίας, αποτελεί όμως μέχρι στιγμής την μοναδική άλλη νομική μέθοδο ενός επιπέδου "αναγνώρισης" καθώς δίνει κάποια δικαιώματα στους κατέχοντες τέτοια άδεια, όπως αναγνώριση των τελούμενων "μυστηρίων" (κατ' αντιστοιχία με τα χριστιανικά δεδομένα ο όρος γάμος κήδευση κτλ). Μεγάλο ζήτημα αποτελούσε μέχρι κάποιο χρονικό σημείο η εμπλοκή, ως γνωμοδοτικό όργανο στην διαδικασία αδειοδότησης, του Μητροπολίτη της περιοχής που βρίσκονταν ο υπό νομική αναγνώριση ευκτήριος οίκος, ενώ ακόμα αποτελεί μείζον θέμα η ισχύουσα μέχρι σήμερα τελική αδειοδότηση κατευθείαν από τον Υπ. Παιδείας & θρησκευμάτων, χωρίς συγκεκριμένους κανόνες, αφήνοντας δηλαδή στην διακριτική του ευχέρεια το αν κάποιος ευκτήριος οίκος θα αδειοδοτηθεί ή όχι ενώ επιπροσθέτως λόγω των νόμων περί ευθύνης υπουργών δεν μπορούν να υπάρχουν νομικές κυρώσεις ή άλλα μέσα με τα οποία η όποια του άρνηση να προσβληθεί.
4. Επίσης σε όλες τις σχετικές διαδικασίες οι όροι με τους οποίους τίθενται τα ζητήματα βασίζονται στην πρακτικές των μονοθεϊστικών θρησκειών χωρίς καμία πρόβλεψη για το οτιδήποτε άλλο. Αναφέρομαι στην εκ του νόμου αναγκαιότητα περιγραφής, δογμάτων, ιερών βιβλίων, "ποιμενάρχη", στον εξ αρχής ονομαστικά περιορισμό άσκησης μιας λατρείας σε έναν "οίκο" κτλ.
Με τον νέο νόμο τώρα, έρχεται να βελτιωθεί η σημερινή κατάσταση σε κάποιους τομείς τους οποίους σημειώνω συνοπτικά παρακάτω, ενώ σε πλείστους άλλους παραμένει εξίσου προβληματική ή ίσως κάποιοι να λέγαν πως γίνεται σε σημεία και χειρότερη.

Τα θετικά.
1. Δημιουργείται για πρώτη φορά η νομική έννοια της "θρησκευτικής κοινότητας".
2. Αποτελεί μια περαιτέρω, με πιο ανεπτυγμένα δικαιώματα πλάγια "αναγνώριση".
3. Δίνονται πολύ περισσότερα δικαιώματα σε αυτήν την νομική μορφή σε σχέση με τα εντελώς περιορισμένα του ευκτήριου οίκου.
4. Αποδεσμεύεται η έγκριση από την ευχέρεια του εκάστοτε υπουργού και ανήκει πλέον στην δικαιοδοσία των δικαστηρίων που κρίνουν βάση μιας ισχύουσας νομολογίας.
5. Συμμαζεύεται κάπως μια χύμα κατάσταση (αφορά κυρίως - και αυτό γίνεται εμφανές σε συγκεκριμένα άρθρα του νομοσχεδίου- τους "παράνομους" χώρους λατρείας πχ Ισλαμικούς με τους οποίους έχει γεμίσει η χώρα).

Τα αρνητικά
1. Συνεχίζει να μην υπάρχει άμεση νομική οδός "αναγνώρισης θρησκειών" παρότι  μέσω του εν λόγω νομικού προσώπου η όποια έμμεση αναγνώριση αναβαθμίζεται σε σχέση με τα μέχρι πρότινος ισχύοντα.
2. Συνεχίζει ο νομοθέτης, μέσω αυτών που ζητά, υπολογίζει ή εννοεί να έχει ώς σημείο αναφοράς, τις πρακτικές, τρόπους λειτουργίας και δεδομένα των μονοθεϊστικών θρησκειών.
3. Σε πολλά σημεία και καθώς ακόμα δεν έχει προκύψει η αντίστοιχη νομολογία, ο νόμος φαίνεται προβληματικός.
4. Σε επίσης πολλά σημεία, όπως για παράδειγμα στον αριθμό των 300 "ιδρυτικών μελών" ο οποίος υπερβαίνει κάθε άλλο νομικό προηγούμενο συλλογικής κοινωνικής έκφρασης, ο νόμος διαφαίνεται εξαιρετικά περιοριστικός, αποτρεπτικός ή άδικος (με την έννοια πως αν εκ προοιμίου "κόβει" ένα σωρό περιπτώσεις τότε δεν μπορεί να καλύψει το σύνολο των πολιτών και να τους παράσχει ισονομία), ζητήματα τα οποία εξ αρχής θίχτηκαν από πλήθος σχετικών σοβαρών οργανώσεων.

Τα χειρότερα.
1. Όπως κάποιοι υποστήριξαν ο νόμος - φαντάζομαι προκύπτει και σχετίζεται με αυτό που ανέφερα πριν για τους παράνομους ισλαμικούς ευκτήριους οίκους - σε κάποια σημεία δείχνει έναν χαρακτήρα πρόληψης αστυνομοκρατούμενης αντίληψης (κάτι που θα έπρεπε να καλύπτεται από άσχετες με τον συγκεκριμένο νόμο για θρησκευτικό νομικό πρόσωπο, υπάρχουσες νομοθεσίες ποινικές ή άλλες).

Το στενάχωρο είναι πως πολλά από τα αρνητικά του νομοσχεδίου θα μπορούσαν σχετικά εύκολα να είχαν λυθεί εκ των προτέρων εφόσον είχαν πολλάκις θιχθεί, κάτι που τελικά δεν έγινε. Παρόλα αυτά αυτό δεν γίνεται να ακυρώσει τα όποια θετικά μπορούμε να κερδίσουμε από τον νέο νόμο, εξ' ου και η άποψη μου είναι πως θα πρέπει να γίνουν οι ανάλογες προσπάθειες δημιουργίας τέτοιων πολυθεϊστικών θρησκευτικών κοινοτήτων.

Ας δούμε όμως κάποια θέματα που προκύπτουν στην όλη "φασαρία" με την οποία προλόγισα το παρόν.

Υπάρχει λοιπόν μια κατηγορία ανθρώπων, οι κλασικοί "αρνητές" της νεοελληνικής κουλτούρας θα έλεγα, οι οποίοι διαρρηγνύουν τα ιμάτια τους κατά της όποιας προσπάθειας απόκτησης τέτοιας νομικής μορφής. Τα επιχειρήματα απ' ότι έχω μέχρι στιγμής διαπιστώσει βασίζονται:

Α. Στο αρχικό νο4 του κειμένου και στο νο2 των αρνητικών του νομοσχεδίου, δηλαδή προβάλλουν ως πρόσχημα τις λεκτικές διατυπώσεις του νόμου και τον συντονισμό του με τις μονοθεϊστικές πρακτικές ώστε να υποστηρίξουν πως δεν πρέπει να προχωρήσουμε σε κάτι τέτοιο συχνά με ασόβαρες ατάκες του στυλ "τι θα γίνουμε Ιεχωβάδες κτλ".
Σχετικά με τέτοιες απόψεις έχω να πω τα εξής:
1. Το να αξιοποιήσεις ένα ισχύον νομικό καθεστώς ακόμα και όταν δεν σου ταιριάζει γάντι για να κερδίσεις κάποια ουσιαστικά πράγματα υπέρ των σκοπών σου, ούτε σημαίνει πως καταργούνται οι διαφορές σου με αυτό, ούτε πως ξαφνικά θα ομοιάσεις με κάτι άλλο, πόσο μάλλον δεν σε εξομοιώνει με το "πρότυπο" από το οποίο προέκυψαν οι ρυθμίσεις.
2. Η όποια προσαρμογή σε αυτά που ζητάει ο νόμος, δεν σημαίνει πως εκτείνεται και πέραν του συγκεκριμένου αντικειμένου δηλαδή της εν λόγω νομικής μορφής και φυσικά δεν περιορίζει μια γενικότερη ή ευρύτερη κατάσταση. Για παράδειγμα αν ο νέος νόμος έθετε ως προαπαιτούμενο την ύπαρξη ιερών κειμένων (που δεν το θέτει), στα πρότυπα της Βίβλου, της Τορά ή του Κορανίου ενώ οι πολυθεϊστές δεν έχουμε κανένα αντίστοιχης σύλληψης και αντίληψης κείμενο, το να περιείχαν οι αιτήσεις μας πχ Τους Ορφικούς ύμνους, Την Θεογονία του Ησιόδου, το ημερολόγιο θυσιών του Θορικού ή κάτι άλλο, ότι να 'ναι, θα ήταν περιοριστικό ή καταστροφικό για την θρησκεία μας που δεν έχει ιερά κείμενα; Φυσικά και όχι καθώς αυτό θα αφορούσε την κάλυψη ενός χαζού νομικού προαπαιτούμενου το οποίο αφορά την συγκεκριμένη νομική μορφή την Χ ή Ψ θρησκευτική κοινότητα δηλ., το οποίο περαιτέρω ακόμα και για αυτήν δεν θα είχε καμία ουσιαστική βάση διαμόρφωσης της θρησκείας ή κάτι άλλο εφόσον όλοι γνωρίζουμε πως τα πράγματα δεν είναι έτσι. Επίσης, αν κάποιος έχει μια τέτοια άποψη για άλλους λόγους, και εφόσον αυτό δεν βλάπτει -και πώς θα μπορούσε άλλωστε-  καθ’ οιονδήποτε τρόπο την "θρησκεία" του (μας, τους), τότε γιατί ο όλος χαμός, απλά μπορεί να απόσχει από το να είναι μέλος μιας οποιασδήποτε θρησκευτικής κοινότητας. Το να δημιουργεί όμως φασαρία για μη υπαρκτά προβλήματα, αντιθέτως λειτουργεί αρνητικά στο βαθμό που μπορεί να καλλιεργήσει κλίμα ή να επηρεάσει αυτούς που όντως προσπαθούν να κάνουν κάτι το οποίο θα έχει ένα έστω μικρό θετικό αποτέλεσμα.

Β. Στα χειρότερα του νομοσχεδίου. Εδώ είχαμε κάποιες πιο ολοκληρωμένες απόψεις για το θέμα, καθώς όμως ανήκουν στην σφαίρα της πολιτικής και δεν σχετίζονται με θρησκευτικά ζητήματα δεν έχω λόγο να το αναλύσω  και δεν βλέπω και γιατί πρέπει να είναι αποτρεπτικός παράγων (θέμα μιας άλλης ίσως συζήτησης).

Μια δεύτερης τώρα κατηγορίας φασαρία σχετίζεται με τις όχι αρνητικές όπως στην πρώτη περίπτωση "φωνές" οι οποίες συνδέουν λόγω άγνοιας (ή και ηλίθιας προπαγάνδας εκ μέρους κάποιων) το ζήτημα των θρησκευτικών κοινοτήτων ως νομικό πρόσωπο με την όποια θρησκευτική "αναγνώριση" του ελληνικού πολυθεϊσμού και ως εκ τούτου οι άνθρωποι καλούν σε έναν καθολικό συνασπισμό και συνεννόηση με σκοπό την κατάθεση μιας μοναδικής αίτησης υπαγωγής σε αυτή την νομική μορφή (γεγονός που αντιστοίχως γίνεται προϊόν εκμετάλλευσης από επιτηδείους).
Σαν έκφραση ενός ενωτικού αισθήματος κάτι τέτοιο είναι θετικό, όμως, πέρα από αυτό δηλαδή την καλόβουλη έκφραση ενός ενωτικού αισθήματος, ουσιαστικά δεν λέει τίποτα, έχει αρκετά αρνητικά και παραβλέπει τα όντως αρκετά θετικά της άλλης περίπτωσης δηλαδή της υπαρξης πολλών πολυθεϊστικών θρησκευτικών κοινοτήτων και εξηγώ:
Τα αρνητικά της πρώτης περίπτωσης κατά κύριο λόγο ανιχνεύονται στα οργανωτικά προβλήματα που προκύπτουν από μια τέτοια συνολική αίτηση (πώς να συνεννοηθούν τόσοι άνθρωποι με ήδη βεβαρυμμένες μεταξύ τους σχέσεις για ένα κοινό στόχο κτλ), και δευτερευόντως στα πιο καίρια προβλήματα που ενδεχομένως εμφανίζονται από μια πρόσκαιρη συγκέντρωση δυνάμεων χωρίς άλλη στόχευση, όπως πχ η μεγαλύτερη πιθανότητα εσωτερικής κατάρρευσης του συστήματος, ο περιορισμός έκφρασης, η μονολιθικότητα κτλ.

Αντιθέτως, στην περίπτωση των πολλαπλών αιτήσεων εκτός του ότι γλυτώνουμε απ' όλα τα παραπάνω αρνητικά κερδίζουμε και κάποια επιπλέον πράγματα, αρκετά από αυτά ήδη προβλεπόμενα από τον νόμο, όπως η ικανότητα τριών και περισσότερων θρησκευτικών κοινοτήτων ανηκουσών στην ίδια θρησκεία να δημιουργούν έναν μεγαλύτερο νομικό θρησκευτικό συνασπισμό αυτόν που αναφέρει ο νόμος ως "εκκλησία".
Προσωπικά κάτι τέτοιο νομίζω πως είναι η καλύτερη περίπτωση καθώς όχι μόνο θα επιτρέπει στις επιμέρους κοινότητες των Ελλήνων πολυθεϊστών να διατηρούν την αυτονομία τους και τις εκφραστικές τους ιδιαιτερότητες η μία έναντι της άλλης με όλα τα θετικά που κάτι τέτοιο συνεπάγεται, αλλά θα μας δίνει και το μελλοντικό δικαίωμα να εμφανίζουμε ένα πολύ πιο σοβαρό πρόσωπο, δημιουργώντας μεγαλύτερους νομικούς σχηματισμούς. Ως εκ τούτου θεωρώ ύποπτη οποιαδήποτε προσπάθεια  ταύτισης της θρησκείας στο σύνολο της με το οποιοδήποτε νομικό πρόσωπο "θρησκευτική κοινότητα" προς την κατεύθυνση δημιουργίας ενός μοναδικού τέτοιου καθώς ούτε οι έννοιες ταυτίζονται και ούτε κερδίζουμε κάτι θετικό ως θρησκευτές με αυτόν τον τρόπο...αντιθέτως κινδυνεύουμε να ζημιώσουμε συνολικά την θρησκεία μας!

Φυσικά, θα έπρεπε να είναι και αυτονόητα καταδικαστέα και επιμέρους φαινόμενα τα οποία διαφαίνονται μέσα από την γενική φασαρία. περί μιας δήθεν πρωτιάς, ποιος θα προλάβει δηλ τον άλλο, των προσπαθειών τρικλοποδιάς, υποσκαφής των άλλων κτλ καθώς όχι μόνο θυμίζουν Βυζάντιο και όχι ελληνισμό αλλά δεν έχουν και κανένα απολύτως ουσιαστικό νόημα πέρα από τους κοντόφθαλμους νόες που ταυτίζουν τον όποιο μικρόκοσμο τους με την πραγματικότητα.

Με βάση λοιπόν όλα τα παραπάνω η δική μου αποτίμηση του νόμου και των εξ αυτού συνεπαγομένων είναι η εξής.
Θεωρώ σε σχέση με το ισχύον καθεστώς τον συγκεκριμένο νόμο μια θετική κίνηση από την οποία έχουμε μόνο να κερδίσουμε αν τηρήσουμε την απαραίτητη σοβαρότητα. Προφανώς αυτός περιέχει κάποια σημεία αταίριαστα με εμάς ή και προβληματικά τα οποία όμως ουσιαστικά δεν δημιουργούν κανένα θέμα εφ' όσον εξαρτάται από εμάς τους ίδιους το πως θα τα χειριστούμε. Θεωρώ επίσης ώς την βέλτιστη δυνατή κατάληξη για την θρησκεία μας σε ένα επίπεδο, την ύπαρξη πολλαπλών τέτοιων νομικών προσώπων τα οποία θα αντανακλούν και την πολυμορφία του πολυθεϊσμού αλλά και τις δυνατότητες του, ενώ θα τον προστατεύουν από κάθε αφύσικο περιορισμό. Ως εκ τούτου θεωρώ λογικό ο κάθε σύγχρονος πολυθεϊστής να κοιτάξει να βρει το σύνολο που του ταιριάζει καλύτερα και να το ενισχύσει ώστε να προκύψουν ισχυρές θρησκευτικές κοινότητες. Αντιθέτως θεωρώ παράλογη και καταστροφική την όποια αρνητική ή αδιάφορη στάση η οποία ζημιώνει συνολικά τους στόχους μας ως θρησκεία. Ουσιαστικά όμως το στοίχημα είναι κατά πόσον θα καταφέρουν οι σύγχρονοι πολυθεϊστές να ξεπεράσουν τις συχνά αστείες τους ανεπάρκειες - πχ την ταύτιση οργανωμένων συνόλων με "κοπάδια" και εξ αυτού στέρηση της όποιας δύναμικής έχουμε συνολικά-, ώστε να εκπληρώσουμε σε ένα πρώτο βαθμό την ιστορική μας αποστολή, έχοντας κορώνα όχι ο καθένας τον πεπερασμένο εαυτό του, αλλά την θρησκεία μας και τους προγόνους μας.

On Labrys' "Hellenic Polytheism : Household worship" English edition

The first book of our community, "Labrys",  titled Hellenic Polytheism : Household worship was published a few days ago and as for some reason I never actually posted anything on the original Greek release I would like to say a few things now that the English edition is available.

First of all ,about how the book came into existence: Although there is an abundance of academic material available for the Hellenic religion, no book existed (In Greek), that could act as an introductory manual for those interested in actually following the religion instead of learning historical facts. Of course throughout the years, from within the community we have helped as much as possible those that approached us, or via our site, speeches, videos etc those interested in general, by giving guidelines on the most basic forms of worship, celebrations and other rites. Still we kept getting more and more questions and what was obviously needed was a practical guide that could enable one to start following our religious path personally.

With this in mind we decided to record these basic and necessary rites along with some simple explanatory texts for the most common things that we were often asked to explain. We decided to not delve deep into historical facts, theoretical debates  and things that can be found in any academic research on the subject, but instead focus on the practical things, as we know all to well that it's an entirely different thing to "know" about a religion than practice it. In addition, as we are still talking about a traditional religion we decided to include some important first hand sources on the subjects that needed some explaining as to what was written and why. Finally as the task seemed too demanding to accomplice once off, on top of everything else that the community was (and still is) working for, we decided to split our material and subject into two different books, the first focusing on household worship, which was also the most important first step for anyone wishing to privately follow the path and the second concerning the public festivals and such aspects of the religion.

For the English edition, apart from the same above reasons and the always supportive stance of all the members of the digital world polytheistic community, we decided that it would be important to have for the first time a native traditional voice heard abroad. Not that we do not find adequate or important all the work that has been till recently done on the subject by the non-Greeks, but still it seems odd that in its majority the contemporary Hellenistic movement is being dominated by non-Greek and probably non-traditional -that is eclectic- voices. Having the belief that modern Hellenismos should still be rooted in its place of origin, not to mention that the vast majority of contemporary believers are still here although hardly seen or heard abroad  we decided to proceed with the English edition as well, which would not be possible but for the translation (and not only) work of Lesley and Radamanthys.

On the technical side, the book is split into two sections, the first containing all the introductory texts and explanations already mentioned and the second the actual rituals, hymns, prayers etc (content screenshots at the end). The goal was to have a small concise edition that one could carry along, keep always near and navigate to the needed ritual to personally perform it. We hope that it will serve its purpose and on a first level give the initial push that many people need in order to start worshiping the Gods.

In the few days since becoming available online the book managed yesterday to climb to no1 place of Amazon hot new releases in its category (paganism) – thumbs up guys- and this shows the potential of our religious beliefs. For this I have to thank all the friends in the internet world that embraced the publication with such enthusiasm. Still the more important lesson is that Hellenism in its contemporary form (or forms) is a growing trend, and that it falls on to all of us to support newcomers and evolve our faith in the most respectful (which for us is tied with "traditional") manner. I honestly believe that in the near future we will all be proud of what has been collectively achieved.

Finally as I have already briefly mentioned online, we would welcome all reviews of the book once you have read it, as this will enable us to identify areas of interest or other things of importance to you, mostly to be used in the forthcoming title that is currently under development, but why not, in a second edition of this current title in the future as well.

'Αγιοι, σαν απο αρχαίο ελληνικό μυθιστόρημα

Πρίν λίγες ημέρες, στις 5 του Νοέμβρη,  η εκκλησία (όχι του δήμου) εόρταζε την μνήμη των Αγίων μαρτύρων Γαλακτίωνος και Επιστήμης. Ωραία ονόματα θα μου πείτε αλλά τι μας νοιάζει ποιους άσημους εόρταζε η εκκλησία και το κυριότερο τι σε νοιάζει εσένα. Δεκτόν, Αλλα κάντε λίγο υπομονή και θα φανεί το ενδιαφέρον μου.

Σύμφωνα λοιπόν με τας ιεράς πηγάς, το ζεύγος των Αγίων με τα ωραία ονόματα έζησαν και μαρτύρησαν επί της βασιλείας του βρωμερού ειδωλολάτρη Δέκιου τον τρίτο αιώνα. Και συνεχίζω με αντιγραφή για να κρατώ την εμπνευσμένη διατύπωση...:

"Οι Έλληνες γονείς του Γαλακτίωνα, Κλειτοφών και Λευκίππη, ήταν πρώτα ειδωλολάτρες. Κάποιος, όμως, ιερομόναχος, που ονομαζόταν Ουνούφριος, τους προσείλκυσε στη χριστιανική πίστη. Από τότε διέθεταν τα πλούτη τους σε κάθε αγαθοεργία. Το δε γιο τους Γαλακτίωνα ανέθρεψαν «ἐεν παιδεία καιὶ νουθεσίαᾳ Κυρίου». Δηλαδή, με παιδαγωγία και νουθεσία, σύμφωνη με το θέλημα του Κυρίου. Και η παιδαγωγία αυτή δεν άργησε να φέρει τους θαυμαστούς καρπούς της. Ο Γαλακτίων όταν μεγάλωσε, νυμφεύθηκε μία ωραία κόρη, την Επιστήμη, την οποία ο ίδιος είλκυσε στο Χριστό.
Η ζωή τους κυλούσε αφιερωμένη στην υπηρεσία του λόγου του Θεού και στη διακονία του πλησίον, ώσπου ξέσπασε ο διωγμός του Δεκίου. Τότε, ο μεν Γαλακτίων πήγε σε μοναστήρι του όρους Σινά, η δε Επιστήμη σε γυναικείο κοινόβιο.
Αλλά η λαίλαπα του διωγμού έφθασε και στα μέρη εκείνα, με αποτέλεσμα να συλληφθεί ο Γαλακτίων από τον άρχοντα Ούρσο. Όταν το πληροφορήθηκε αυτό η Επιστήμη, έτρεξε και παρακάλεσε τους διώκτες να συλλάβουν και αυτή προς ενίσχυση του συζύγου της. Ο άρχοντας Ούρσος, μη μπορώντας να τους πείσει να αλλαξοπιστήσουν, αφού τους βασάνισε σκληρά στο τέλος τους αποκεφάλισε (περί το 250 μ.Χ)"

Τα παραπάνω συνοπτικά για να κατατοπιστειτε γρήγορα στο θέμα. Για όσους  έχουν έφεση στην ανάγνωση μαρτυρολογίων και άλλων παραμυθιών υπάρχει και αυτό το λινκ που περίεχει όλη την δημοσιογραφικά αποτυπωμένη αλήθεια του βίου των δύο χριστιανών "ηρώων". Ας πάμε, ομως, λίγο πιο πίσω από τον τρίτο μεταχριστιανικό αιώνα.

Κάπου στα ελληνιστικά χρόνια, οι συνθήκες της εποχής, οδηγούν στην δημιουργια ενός νέου λογοτεχνικού είδους ,το πρώτο που εμφανίζεται μετά την κλασική εποχή (ποίηση, ιστοριογραφία, ρητορική και φιλοσοφία) και ίσως τελευταίο έκτοτε ,αυτό του μυθιστορήματος. Το αρχαιο ελληνικό μυθιστόρημα, γεννιέται τότε αλλά καλλιεργείται εντατικά και ακμάζει στην μετέπειτα ρωμαϊκή αυτοκρατορική περίοδο και κυρίως μετά την βασιλεία Ηρώδη, επί Αντωνίνων (την ευτυχέστερη ιστορική περίοδο για την ανθρωπότητα όπως υποστήριξε ο Γϊββον). Το νέο λογοτεχνικό είδος εμπεριέχει στοιχεία απ' όλα περίπου τα προγενέστερα του είδη αλλά ως πεζογράφημα αποτελεί ένα εντελώς ξεχωριστό αντικείμενο εξ'ού και μιλάμε για την γέννηση του μυθιστορήματος (ακόμα και του σημερινού).

Πρέπει να υπήρχαν πάρα πολλά τέτοια έργα στην αρχαιότητα, σήμερα, όμως, δυστυχώς μας σώζονται μόνο πέντε περίπου ολόκληρα και μερικά σπαράγματα και τίτλοι απο άλλα. Ο κανόνας του αρχαίου ελληνικού μυθιστορήματος, δηλαδή τα πέντε σωζόμενα μεγάλα έργα είναι ο κάτωθι:
1. "Τα περί Χαιρέαν και Καλλιρόην"  του Χαρίτωνα από την Αφροδισιάδα της Καρίας.
2. " Τα κατ' Ανθειαν και Αμβροκομην Εφεσιακα" του Ξενοφώντα του Εφέσιου.
3. "Τα κατα Λευκίππην και Κλειτοφόντα" του Αχιλλέα Τάτιου από την Αλεξάνδρεια. Spoiler alert!
4. "Τα κατά Δαφνιν και Χλόη" του Λόγγου από τη Λέσβο
5. Τα Αιθιοπικά του Ηλιόδωρου από την Έμεσα της Φοινίκης (ο οποίος σύμφωνα με μεταγενέστερες πηγές υποστηρίζεται πως έγινε επίσκοπος Τρίκκης)

Ισως απο τους τίτλους και μόνο να αντιλαμβανόμαστε πως θεματικά αυτά τα μυθιστορήματα ανήκουν σε αυτό που σήμερα θα λέγαμε ρομάτζο, είναι δηλαδή περιπετειώδεις ερωτικές αφηγήσεις. Για να μην σας κουράζω όμως περισσότερα γι αυτό το πολύ ενδιαφέρον θέμα εδώ και για τους πολύ απαιτητικούς υπάρχει και το βιβλίο του Tomas Hagg απο τις εκδόσεις του ΜΙΕΤ.

Για να συσχετίσουμε, όμως, τα θέματα, όπως ίσως θα πρόσεξε ο παρατηρητικός αναγνώστης, τα ονόματα των γονέων του Αγίου Γαλακτίωνα ταυτίζονται με τους ήρωες του τρίτου κατά σειρά μυθιστορήματος. Και φυσικά αυτό δεν είναι μια απλή σύμπτωση οφειλόμενη στην κοινοτοπία των ονομάτων, σαν να λέμε η Μαρία και ο Γιάννης αλλά πρόκειται ακριβώς για αυτούς τους ήρωες του μυθιστορήματος, στοιχεία του οποίου μάλιστα υπάρχουν στο μαρτυρολόγιο.

Εκτυλίσσεται δηλαδή εμπρός μας η διαδικασία κατασκευής αγίων και μαρτύρων, τους οποίους μέχρι σήμερα τιμά η χριστιανική εκκλησία,  και ακόμα χειρότερα στους οποίους βασίζεται από την μία για να αποδείξει τους διωγμούς των κακών ειδωλολατρών εναντίων της και από την άλλη για να εμπνεύσει τους πιστούς της και να δικαιολογήσει/εξηγήσει ένα σωρό πράγματα τα οποία ψυχολογικά βασίζει στο "αίμα ηρώων", όπως για παράδειγμα την ιστορικά τεκμηριωμένη (έναντι των ανεδαφικών που υποστηρίζει η ίδια) δίωξη όλων των άλλων από την επίσημη εκκλησία.

Η συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι η μοναδική, δεν είναι ούτε καν σπάνια αφού αρκετές μελέτες έχουν διαπιστώσει την ύπαρξη πολλών αντίστοιχων. Υπάρχει μάλιστα και μια περίπτωση μετατροπής μιας τέτοιου τύπου βουδιστικής ιστορίας στα χριστιανικά μαρτυρολόγια (τίποτα δεν άφησαν να μην το κλέψουν, όπως αντίστοιχα υπάρχει και η μεταφορά της ιστορίας ενός αρχαίου ελληνικού μυθιστορήματος που δεν σώθηκε στις περσικές χίλιες και μια νύχτες!*). Σε πιο προχωρημένες μελέτες μάλιστα, όπως στην πρόσφατη της Candita Moss στην οποία έχω αναφερθεί στο παρελθόν, υποστηρίζεται πως το 90% και βάλε των μαρτυριολογίων, των απόκρυφων πράξεων κτλ είναι διασκευασμένες αντιγραφές παγανιστικών κειμένων (δύο ολόκληρα κεφάλαια του βιβλίου αναφέρονται σε αυτό το ζήτημα).

Το ωραίο μάλιστα είναι, ωραίο γιατί δεν γίνεται να επικαλεστούν άγνοια, πως αυτά τα κείμενα διαβάζονταν ακόμα στο Βυζάντιο (τα αναφέρουν για παράδειγμα ο Φώτιος και ο Ψελλός με σχετικά θετική γνώμη) και μάλλον αποτέλεσαν και το πρότυπο της παρθενίας στην χριστιανική διαστρεβλωμένη ηθική αφού οι πιστές ηρωίδες των ελληνικών μυθιστορημάτων μετεβλήθησαν στις αγίες και οσίες που μαρτυρούσαν παρθένες ως νύμφες του Τζεσουά. Το πόσο μεγάλη ήταν η διάδοση τους φαίνεται έκδηλα και από την σχετικά πρόσφατη ανεύρεση παπυρικών θραυσμάτων με αποσπάσματα άγνωστου αρχαίου ελληνικού μυθιστορήματος σε μοναστήρι στην Ισπανία.

Βλέπουμε λοιπόν, μια ευφάνταστη περίπτωση οικειοποίησης παγανιστικών κειμένων από τον χριστιανισμό, τα οποία αλλοιώθηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να στρέφονται προπαγανδιστικά κατά των ίδιων των δημιουργών τους και μας δίνεται η δυνατότητα να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς στους οποίους στηρίχθηκε ο χριστιανισμός για να επιβληθεί. Δεν κατέκλεψαν μόνο μύθους, τυπικά και ένα σωρό πράγματα. Ούτε τα μυθιστορήματα μας δεν άφησαν. Τόσο αλήθεια! Μια καραμπινάτη περίπτωση μυθικισμού δηλαδή για τους γνωρίζοντες

Βέβαια τώρα που το μάθατε και εσείς τι πιο χρήσιμο από το να βρείτε και να διαβάσετε κάποιο από αυτά τα εν πολλοίς άγνωστα έργα της ελληνικής λογοτεχνίας. Μάλιστα βρίθουν από θρησκευτικές αναφορές και υπάρχει σε αυτά η μοναδική σκηνή τελετής νεκρομαντείας που έχουμε από ελληνικά κείμενα.



*Παρότι έχει αρκετές περιπτώσεις τέτοιες στο βιβλίο της η Moss, την συγκεκριμένη δεν την θυμάμαι να την είχα δει. Ή μου διέφυγε ή επειδή κυρίως εστιάζει στην λατινική εκκλησία δεν την ήξερε. Οφείλω την επισήμανση σε ομιλία του πάντα έξοχου δάσκαλου και ειδικού επι του θέματος Γ. Γιατρομανωλάκη, όπως επίσης και αρκετά περισσότερα στοιχεία που αναφέρω περί του αρχαίου ελληνικού μυθιστορήματος.

Από τις στάχτες στα άστρα

 
Πόσο ήσυχα, τραγικά σβήνουν,
ήρεμα σιγά σιγά,
οι όμορφες φωτιές
που σώθηκαν τα ξύλα τους.

Στο τρεμοφέγγισμα των άστρων

ζούν αποθεωμένες
δεύτερες ζωές

οι τελευταίες σπίθες 

των ερώτων που καταναλώθηκαν

Από τις στάχτες στ' άστρα

διαβήκαμε την ζωή μας 

μέσα στις φλόγες